Poniżej prezentujemy zbiór wyjaśnień / interpretacji przepisów z zakresu ochrony przeciwpożarowej. Głównym celem niniejszego opracowania jest szerzenie wiedzy, pozwalającej na właściwe rozumienie przepisów dot. bezpieczeństwa pożarowego.
Informacje należy traktować wyłącznie jako źródło wiedzy, natomiast nie mogą one służyć jako podstawa rozstrzygnięć w konkretnych sprawach. Część informacji może odnosić się do nieaktualnych przepisów.
W celu wyszukania potrzebnych informacji użyj skrótu klawiszowego CTRL + F.
Jeśli posiadasz inne wyjaśnienia / interpretacje, podziel się z nami. Po weryfikacji przesłanych informacji, umieścimy je w prezentowanym zbiorze i wszyscy na tym skorzystamy.
Data wydania: 2021 r.
Źródło: Komenda Główna PSP, https://www.gov.pl/web/kgpsp/
Stanowisko w zakresie stosowania przepisów rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Nr 124 poz. 1030) w odniesieniu do obiektu wolnostojącej instalacji fotowoltaicznej.
W związku z zapytaniami w kwestii wymogów dotyczących zapewnienia wymaganej ilości wody do celów przeciwpożarowych do zewnętrznego gaszenia pożaru oraz doprowadzenia drogi pożarowej do obiektu wolnostojącej instalacji fotowoltaicznej (wzgl. „farmy fotowoltaicznej”), wyjaśnia się, co następuje.
Rodzaje obiektów budowlanych, dla których jest wymagane zapewnienie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru określają przepisy § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Nr 124 poz. 1030), zwanego dalej „rozporządzeniem MSWiA”. Do obiektów tych nie zalicza się wolnostojących instalacji fotowoltaicznych (wzgl. „farm fotowoltaicznych”), gdyż biorąc pod uwagę ich przeznaczenie i sposób użytkowania (wytwarzanie energii elektrycznej), nie stanowią one obiektów budowlanych służących do celów produkcyjnych i magazynowych w rozumieniu stosowanym w przepisach z zakresu ochrony przeciwpożarowej.
Przedmiotowe obiekty nie wymagają również doprowadzenia drogi pożarowej, gdyż zgodnie z § 12 ust. 1 rozporządzenia MSWiA jest ona wymagana do określonych w tym przepisie rodzajów budynków oraz obiektów budowlanych innych niż budynki, przeznaczonych do użyteczności publicznej lub zamieszkania zbiorowego, w których przewiduje się możliwość jednoczesnego przebywania w strefie pożarowej ponad 50 osób.
Natomiast niezależnie od wymagań wynikających z rozporządzenia MSWiA należy mieć na względzie, że zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2021 r. poz. 2351, z późn. zm.), obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części, wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając spełnienie podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych określonych w załączniku I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r., dotyczących m.in. bezpieczeństwa pożarowego (z uwzględnieniem aspektu bezpieczeństwa ekip ratowniczych).
Data wydania: 2020 r.
Źródło: https://www.materialybudowlane.info.pl/, https://www.senat.gov.pl/
Czy przepis zawarty w §2 ust. 5, który brzmi: przepisy rozporządzenia odnoszące się do budynku o określonym przeznaczeniu stosuje się także do każdej części budynku o tym przeznaczeniu oznacza, iż części budynku stanowiące odrębne strefy pożarowe mogą spełniać różne wymagania wynikające z rozporządzenia Wt w zależności od ich wysokości, bez konieczności spełnienia wymagań wynikających z §210? Przykładem są części jednego budynku stanowiące odrębne strefy pożarowe, usytuowane na wspólnej płycie garażowej. Czy część budynku zakwalifikowana jako średniowysoka lub niska powinna spełniać wymagania rozporządzenia, tak jak część zakwalifikowana jako wysoka i nie ma konieczności traktowania tych części jako odrębnych budynków?
Należy wskazać, iż §2 ust. 5 rozporządzenia Wt odnosi się do konieczności spełnienia wymagań rozporządzenia w zakresie określonego przeznaczenia budynku, również w zakresie każdej części budynku o danym przeznaczeniu. Przepis §6 rozporządzenia Wt określa jak powinno się mierzyć wysokość budynku, która służy do przyporządkowania budynkowi odpowiednich wymagań wynikających z przedmiotowego rozporządzenia.
Zgodnie z §8 rozporządzenia Wt, w celu określenia wymagań technicznych i użytkowych, wprowadzono następujący podział budynków na grupy wysokości:
1) niskie (N) – do 12 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości do 4 kondygnacji nadziemnych włącznie;
2) średniowysokie (SW) – ponad 12 m do 25 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości ponad 4 do 9 kondygnacji nadziemnych włącznie;
3) wysokie (W) – ponad 25 m do 55 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości ponad 9 do 18 kondygnacji nadziemnych włącznie;
4) wysokościowe (WW) – powyżej 55 m nad poziomem terenu.
Jednocześnie, należy mieć na uwadze fakt, iż §210 rozporządzenia Wt dopuszcza możliwość traktowania wydzielonych ścianami oddzielenia przeciwpożarowego w pionie – od fundamentu do przekrycia dachu części budynku, jako odrębne budynki. Dodatkowo, tabela zawarta w §212 ust. 2 rozporządzenia Wt określa wymaganą klasę odporności pożarowej budynku, zaliczanego do jednej kategorii ZL, w zależności od grupy wysokości, do której został przyporządkowany. Klasę odporności pożarowej budynków PM oraz IN należy wyznaczać w oparciu o tabelę zawartą w §212 ust. 4 rozporządzenia Wt. W przypadku, gdy kondygnacje budynku wielokondygnacyjnego są zaliczane do różnych kategorii ZL lub PM, klasy odporności pożarowej określa się dla poszczególnych kondygnacji odrębnie, zgodnie z zasadami zawartymi w §212 ust. 2–4 rozporządzenia Wt (§212 ust. 6 rozporządzenia Wt). W myśl §212 ust. 7 rozporządzenia Wt, klasa odporności pożarowej części budynku, nie powinna być niższa od klasy odporności pożarowej części budynku położonej nad nią, przy zastrzeżeniu, iż dla części podziemnej nie powinna ona być niższa niż „C”.
W rozporządzeniu Wt w §221 ust. 1 określono wymagania techniczne dla lekkiego dachu nad pomieszczeniem zagrożonym wybuchem, który powinien być wykonany z materiałów co najmniej trudno zapalnych, natomiast w obowiązującej normie PN-B- -02431-1:1999 w pkt. 2.3.1. wymaga się, aby lekki strop (dach) nad pomieszczeniem zagrożonym wybuchem, jakim jest kotłownia gazowa, wykonany był z materiałów niepalnych. Czy przyjmowane w procesie projektowania przez projektantów i rzeczoznawców ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych zasady, że w przypadku takich sprzecznych zapisów przyjmuje się jako nadrzędne przepisy rozporządzenia, są poprawne?
Należy podkreślić, iż Polskie Normy powoływane w przepisach prawnych zawierają wiedzę techniczną, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2018 r. poz. 1202 z późn. zm.), zwanej dalej Pb, mającą istotne znaczenie dla spełnienia przez obiekty budowlane wymagań podstawowych, a w konsekwencji zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania tych obiektów. Zgodnie z art. 5 ust. 3 ustawy z 12 września 2002 r. o normalizacji (Dz. U. z 2015 r., poz. 1483), stosowanie Polskich Norm jest dobrowolne. Natomiast ich powołanie w przepisach techniczno- -budowlanych, w tym w Załączniku nr 1 do rozporządzenia Wt czyni je, w całości lub w stosowanym zakresie powołania, integralną częścią przepisu, w którym zostały powołane. Oznacza to, że obowiązek stosowania reguł technicznych zawartych w określonych normach wynika z przywołania ich w tekstach przepisów prawa. Ponadto, należy zauważyć, iż §221 rozporządzenia Wt zawiera wymagania dla pomieszczeń zagrożonych wybuchem, określając m.in., iż nad przedmiotowym pomieszczeniem należy stosować lekki dach, wykonany z materiałów co najmniej trudno zapalnych. Niemniej jednak należy wskazać, iż w załączniku nr 1 do rozporządzenia Wt nie wskazano normy odnoszącej się do przepisu §221 rozporządzenia Wt.
Czy uzasadniona jest obawa, wyrażana obecnie przez projektantów i rzeczoznawców ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych, że zastosowanie drewna do wykonania głównej konstrukcji nośnej budynku oraz innych elementów budowlanych, w przypadku których wymaga się spełnienia odporności ogniowej R lub REI, a niebędących oddzieleniem przeciwpożarowym, spotka się z negatywnym stanowiskiem organów Państwowej Straży Pożarnej na etapie projektowania i odbioru budynków, pomimo zaprojektowania zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi. Chodzi o zapisy zawarte w dziale VI Bezpieczeństwo pożarowe, a przede wszystkim w rozdziale 2 Odporność pożarowa budynków i w obowiązującej, zgodnie z §204 ust. 4 Wt, normie PN-EN1995 – Eurokod 5 Projektowanie konstrukcji drewnianych.
Ustosunkowując się do kwestii, dotyczących negatywnych stanowisk organów Państwowej Straży Pożarnej (PSP) w zakresie stosowania drewna w elementach budowlanych budynków, z informacji uzyskanych z Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej wynika, iż organy PSP nie powinny kwestionować możliwości projektowania i wykonywania z drewna głównej konstrukcji nośnej budynków oraz innych elementów budowlanych niebędących ścianami i stropami oddzielenia przeciwpożarowego, jeżeli spełnione są wymagania przepisów techniczno-budowlanych, w szczególności dotyczące klas odporności ogniowej oraz stopnia rozprzestrzeniania ognia. Dodatkowo należy wskazać, że zgodnie z art. 20 ust. 1 pkt 1 Pb, do podstawowych obowiązków projektanta należy opracowanie projektu budowlanego w sposób zgodny z wymaganiami ustawy, ustaleniami określonymi w decyzjach administracyjnych dotyczących zamierzenia budowlanego, obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Projektowanie stanowi jedną z działalności polegającej na wykonywaniu samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie, czyli obejmującej dokonywanie fachowej oceny zjawisk technicznych lub samodzielne rozwiązywanie zagadnień architektonicznych i technicznych oraz techniczno- -organizacyjnych (art. 12 ust. 1 Pb). Dlatego też, tam gdzie norma prawna nie zawiera precyzyjnych wytycznych, to projektant, uwzględniając specyfikę projektowanego obiektu budowlanego w oparciu o wiedzę techniczną oraz posiadane kwalifikacje i doświadczenie zawodowe, dokonuje fachowej oceny i proponuje najlepsze, w swojej ocenie, rozwiązania
Data wydania: 2017 r.
Źródło: Komenda Główna PSP, https://www.gov.pl/web/kgpsp/
1. Informacja dotycząca stosowania przez rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych pieczęci, której wzór określa załącznik nr 1 do rozporządzenia MSWiA z dnia 2 grudnia 2015 r. (Dz. U. z 2015 r., poz. 2117), do uzgadniania projektu technologicznego oraz wzoru pieczęci, którą rzeczoznawca powinien oznaczyć zawiadomienie o uzgodnieniu projektu budowlanego.
W związku z zapytaniami dotyczącymi stosowania przez rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych pieczęci, której wzór określa załącznik nr 1 do rozporządzenia MSWiA z dnia 2 grudnia 2015 r. (Dz. U. z 2015 r., poz. 2117), wyjaśnia się, że nie ma przeciwskazań, aby rzeczoznawca uzgodnił przedmiotową pieczęcią projekt technologiczny. Wynika to m.in. z ustaleń § 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury
i Rozwoju z dnia 22 września 2015 r., zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. z 2015 r., poz. 1554), o treści: „rozporządzenie określa szczegółowy zakres i formę projektu budowlanego, nie ograniczając zakresu opracowań projektowych w stadiach poprzedzających opracowanie projektu budowlanego, wykonywanych jednocześnie, w szczególności projektu technologicznego…”. Nadmienia się jednocześnie, że obowiązujące wymagania nie określają wzoru pieczęci, którą rzeczoznawca powinien oznaczyć zawiadomienie o uzgodnieniu projektu budowlanego. W związku z tym, dopuszcza się pieczęć wg dowolnego wzoru, zawierającą niezbędne elementy, tj. imię i nazwisko rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, numer jego uprawnień oraz miejsce na złożenie podpisu.
2. Informacja dotycząca wymagań przepisów § 32 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109 r, poz. 719).
W związku z zapytaniami dotyczącymi wyjaśnienia wymagań przepisów § 32 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109 r, poz. 719) informuje się, że w ocenie tut. Komendy, rozpatrywany przepis, co do zasady, poza przypadkami określonymi w przepisach szczególnych, dotyczy stref pożarowych w budynkach.
3. Informacja dotycząca wymagań przypisu nr 2 do § 256 ust. 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2015 r. poz.1422).
W związku z zapytaniami dotyczącymi wyjaśnienia stosowania przypisu nr 2 do § 256 ust. 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2015 r. poz.1422) o treści „2) W tym nie więcej niż 20 m na poziomej drodze ewakuacyjnej”, informuje się, że w ocenie tut. Komendy ograniczenie dopuszczalnej długości dojścia przy jednym dojściu do nie więcej niż 20 m na poziomej drodze ewakuacyjnej należy rozpatrywać niezależnie dla odcinka poziomego mierzonego na dojściu do klatki schodowej oraz dla odcinka poziomego mierzonego na dojściu od klatki schodowej do wyjścia ewakuacyjnego.
Przedmiotowe uregulowanie zostało wprowadzone rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690), będącym nowelizacją rozporządzenia Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 14 grudnia 1994 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 1999 r. Nr 15, poz. 140 ze zm.), w którym to długość dojścia była mierzona do drzwi zamykających obudowaną klatkę schodową, a w przypadku klatki nieobudowanej i niezamykanej drzwiami, do krawędzi najbliższego stopnia schodów. Przedmiotowy przypis nr 2 powstał w wyniku dostosowania wprowadzanych w 2002 r. zmian w określaniu długości dojścia ewakuacyjnego, w niektórych przypadkach dopuszczających zwiększenie długości dojścia ewakuacyjnego przy jednym dojściu (budynki ZL III i ZL IV), do obowiązujących przepisów i, w ocenie tut. Komendy, w takim świetle należy go rozpatrywać.
4. Informacja dotycząca wymagań w zakresie okresowych przeglądów oświetlenia awaryjnego.
W związku z zapytaniami dotyczącymi wyjaśnień w zakresie wymagań odnośnie okresowych przeglądów oświetlenia awaryjnego wyjaśnia się, że przepisy rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719) nie określają wprost obowiązku wykonywania pomiarów natężenia awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego oraz pozostałych parametrów określonych w Polskiej Normie PN-EN 1838 Zastosowania oświetlenia. Oświetlenie awaryjne, ani też nie wskazują odrębnych dla tego urządzenia wymagań w zakresie częstotliwości ich wykonywania.
Natomiast, w kontekście analizowanego zagadnienia należy mieć również na względzie następujące postanowienia cytowanego powyżej rozporządzenia:
- § 4 ust. 2 pkt 1, tj. obowiązek władającego obiektem budowlanym z zakresu ochrony przeciwpożarowej, którym jest utrzymywanie urządzeń przeciwpożarowych, w tym awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego, w stanie pełnej sprawności technicznej i funkcjonalnej,
- § 6 ust. 1 pkt 2, w myśl którego zasady konserwacji urządzeń przeciwpożarowych, w tym instalacji oświetlenia awaryjnego, są określane każdorazowo indywidualnie w odniesieniu do określonego przypadku w instrukcji bezpieczeństwa pożarowego, z uwzględnieniem uwarunkowań technicznych i organizacyjnych występujących w budynku, w którym urządzenia te zostały zastosowane, tak aby spełniony został 3 nadrzędny warunek dotyczący zapewnienia prawidłowości ich działania, biorąc pod uwagę w szczególności:
– obecny stan wiedzy i techniki, w tym wymagania wynikające z Polskich Norm,
– standardy techniczne, w oparciu o które urządzenie zostało zaprojektowane i wykonane, oraz
– wytyczne wynikające z projektu tego urządzenia.
W przypadku awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego, jednym z podstawowych parametrów prawidłowego jego działania jest zapewnienie odpowiedniego natężenia oświetlenia na poziomie podłogi w określonych miejscach w obiekcie budowlanym. Z tego względu w ocenie tut. Komendy, uwzględniając powyższe uwarunkowania, parametr ten, jak i inne kluczowe parametry funkcjonalne rozpatrywanego oświetlenia, powinien być uwzględniany przy przeglądach technicznych tego urządzenia w celu zbadania, czy nie uległ on pogorszeniu z biegiem czasu użytkowania obiektu.
5. Informacja dotycząca stosowania znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych.
W związku z licznymi zapytaniami dotyczącymi zasad stosowania znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych, wyjaśnia się co następuje.
Zgodnie z § 4 ust. 2 pkt 4 lit. a rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719) drogi oraz wyjścia ewakuacyjne w obiekcie budowlanym powinny być oznakowane znakami zgodnymi z Polskimi Normami, w sposób zapewniający dostarczenie informacji niezbędnych do ewakuacji.
Zasady stosowania na drogach ewakuacyjnych znaków bezpieczeństwa zgodnych z normą PN-N-01256-2:1992 Znaki bezpieczeństwa – Ewakuacja, określa norma PN-N-01256-5:1998 Znaki bezpieczeństwa – Zasady umieszczania znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych i drogach pożarowych.
Natomiast w przypadku ewakuacyjnych znaków bezpieczeństwa zgodnych z normą PN-EN ISO 7010:2012 Symbole graficzne – Barwy bezpieczeństwa i znaki bezpieczeństwa – Zarejestrowane znaki bezpieczeństwa, w tym w szczególności znaków E001, E002, E005 oraz E006, zasady ich rozmieszczania na drogach ewakuacyjnych określa przywołany w tej normie standard ISO 16069:2004 Graphical symbols – Safety signs – Safety way guidance systems (SWGS), który powinien być stosowany w ramach zasad wiedzy technicznej.
Data wydania: 2016 r.
Źródło: Komenda Główna PSP, https://www.gov.pl/web/kgpsp/
1. Informacja dotycząca stosowania znaków bezpieczeństwa w kontekście wycofania Polskich Norm PN-N-01256-01:1992 Znaki bezpieczeństwa – Ochrona przeciwpożarowa oraz PN-N-01256-02:1992 Znaki bezpieczeństwa – Ewakuacja
Znaki bezpieczeństwa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji należą do wyrobów, które mogą być stosowane wyłącznie po uprzednim uzyskaniu dopuszczenia do użytkowania w trybie określonym w przepisach rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (Dz. U. Nr 143, poz. 1002, z późn. zm.), gdyż wymienione zostały w załączniku do tego rozporządzenia zawierającym „Wykaz wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, wprowadzanych do użytkowania w jednostkach ochrony przeciwpożarowej oraz wykorzystywanych przez te jednostki do alarmowania o pożarze lub innym zagrożeniu oraz do prowadzenia działań ratowniczych, a także wyrobów stanowiących podręczny sprzęt gaśniczy, wymagających dopuszczenia do użytkowania, oraz wymagania techniczno-użytkowe dla tych wyrobów” (w wierszu 13 tabeli, w punkcie 1).
Warunkiem dopuszczenia do stosowania znaków bezpieczeństwa jest spełnianie przez nie wspomnianych powyżej wymagań techniczno-użytkowych określonych w załączniku do cytowanego powyżej rozporządzenia, które zawarto w punkcie 13.1. Wymagania te odnoszą się do wymienionych tam wymagań Polskich Norm. Ich spełnienie powinno być potwierdzone stosownym dokumentem (świadectwem dopuszczenia).
Zatem przy wyposażaniu budynków w znaki bezpieczeństwa powinny być wykorzystywane do tego celu wyłącznie znaki wyprodukowane w okresie ważności ich dopuszczenia do użytkowania, określonym w świadectwie dopuszczenia przez jednostkę dopuszczającą, o której mowa w § 4 ust. 1 cytowanego powyżej rozporządzenia, którą jest Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej – Państwowy Instytut Badawczy.
Należy zatem stwierdzić, że kwestia oceny spełniania przez znaki bezpieczeństwa wymagań właściwych Polskich Norm leży w gestii jednostki dopuszczającej, która potwierdza to we właściwym procesie przed użyciem znaku w obiekcie budowlanym.
W konsekwencji zastosowane w istniejących obiektach budowlanych znaki bezpieczeństwa dotyczące ochrony przeciwpożarowej dopuszczone do użytkowania we wspomnianym powyżej trybie, jako spełniające wymagania wycofanych już dzisiaj Polskich Norm, mogą w nich nadal spełniać swoją funkcję, do czasu wystąpienia konieczności ich wymiany (np. w wyniku ich uszkodzenia lub tzw. „śmierci technicznej”).
Jednocześnie zwracamy uwagę, że, inaczej niż w przypadku Polskiej Normy PNN-01256-02:1992 Znaki bezpieczeństwa – Ewakuacja, Polska Norma PN-N-01256- 5:1998 Znaki bezpieczeństwa – Zasady umieszczania znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych i drogach pożarowych, która określa w szczególności zasady rozmieszczenia znaków określonych w PN-N-01256-02:1992, nie została wycofana, w związku z czym jej postanowienia są nadal aktualne.
2. Informacja dotycząca stosowania wymagań w zakresie usytuowania z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe dla budynków położonych na jednej działce budowlanej składającej się z kilku działek ewidencyjnych.
W związku z zapytaniami dotyczącymi stosowania wymagań § 273 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1422) w odniesieniu do inwestycji projektowanych na kilku działkach ewidencyjnych informujemy, po uzyskaniu w tej sprawie stanowiska Ministerstwa Infrastruktury
i Budownictwa, że kilka działek ewidencyjnych może stanowić jedną działkę budowlaną, w przypadku, gdy dysponuje nimi jeden inwestor oraz gdy ich projektowany sposób zagospodarowania stanowi funkcjonalną i przestrzenną całość, objętą jednym wnioskiem o pozwolenie na budowę.
3. Informacja dotycząca zabezpieczenia palnych przewodów i kabli oraz innych instalacji, prowadzonych w wykorzystywanych do wentylacji lub ogrzewania przestrzeniach ponad sufitami podwieszonymi.
W związku z licznymi zapytaniami dotyczącymi stosowania wymagań § 259 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1422) w odniesieniu do przestrzeni ponad sufitami podwieszanymi, po zasięgnięciu w tym przedmiocie opinii ze strony: Departamentu Budownictwa Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa, Instytutu Techniki Budowlanej, Centrum Naukowo-Badawczego Ochrony Przeciwpożarowej – Państwowego Instytutu Badawczego, Szkoły Głównej Służby Pożarniczej, Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa, Stowarzyszenia Inżynierów Bezpieczeństwa Pożarowego, Stowarzyszenia Pożarników Polskich, wyjaśnia się co następuję.
Wymaganie wspomnianego § 259 ust. 2 ww. rozporządzenia MI dotyczy tych przestrzeni pod podłogami podniesionymi lub ponad sufitami podwieszanymi, które dla potrzeb zapewnienia odpowiedniej jakości środowiska wewnętrznego w pomieszczeniach są wykorzystywane do ich wentylacji lub ogrzewania (cyrkulacji powietrza za pomocą instalacji wentylacji i klimatyzacji lub instalacji ogrzewczej).
Wobec powyższego, w przypadku wentylowanych przestrzeni ponad sufitami podwieszanymi, za nienaruszające wymagań rozpatrywanego przepisu, można uznać 3 rozwiązania techniczne zapewniające w przypadku wystąpienia pożaru automatyczną jego detekcję przez system sygnalizacji pożarowej (czujki dymu w pomieszczeniach i ich przestrzeniach ponad sufitami podwieszanymi) oraz automatyczne wyłączenie instalacji wentylacji i klimatyzacji lub instalacji ogrzewczej, wraz z automatycznym zamknięciem przeciwpożarowych klap odcinających w obrębie co najmniej zagrożonej strefy pożarowej, natychmiast po wykryciu pożaru przez system sygnalizacji pożarowej.
Data wydania: 2015 r.
Źródło: Komenda Główna PSP, https://www.gov.pl/web/kgpsp/
Informacja nr 1
Odpowiadając na pismo w sprawie kwalifikacji do kategorii zagrożenia ludzi ZL zabytkowego budynku klasztoru klauzurowego informujemy, że zgodnie z ustaleniami § 3 pkt 5 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, ze zm.), rozpatrywany budynek, jako „dom zakonny”, powinien być klasyfikowany do grupy budynków zamieszkania zbiorowego (ZL V).
Jednocześnie informujemy, że w przypadku występowania szczególnych uwarunkowań miejscowych, a takimi mogą być: zabytkowy charakter obiektu, czy specyficzny sposób jego użytkowania, przepisy zawierają procedury pozwalające na spełnienie wymagań w inny sposób.
W przypadku przepisów techniczno-budowlanych, tj. rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, ze zm.), wynika to z uregulowania § 2 ust. 3 a i ust. 4, który ma zastosowanie w przypadku nadbudowy, rozbudowy i zmiany sposobu użytkowania, jak również, co może mieć miejsce w rozpatrywanym przypadku, gdy w budynku występują warunki techniczne, mogące powodować zagrożenie życia ludzi (§ 207 ust. 2).
W przypadku przepisów przeciwpożarowych, w szczególności rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7.06.2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719) wynika to z uregulowań § 1 ust. 2 w szczególności w odniesieniu do obowiązku wyposażenia budynków w instalacje wodociągowe przeciwpożarowe, system sygnalizacji pożarowej lub dźwiękowy system ostrzegawczy. W obu tych przypadkach, konieczne jest opracowanie przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych ekspertyzy technicznej i uzgodnienie zawartych w niej wskazań z właściwym komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej. Wydaje się, że opracowanie wspomnianej ekspertyzy, uwzględniającej także wymagania dla dróg pożarowych i zaopatrzenia w wodę do celów zewnętrznego gaszenia pożaru, jest rozwiązaniem, które być może pozwoli, na faktyczne „utrzymanie budynku zgodnie z wymaganiami ppoż. jak dla kat. ZL IV”.
Informacja nr 2
Odpowiadając na pismo w sprawie spełnienia wymagań przeciwpożarowych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, tworzonych na podstawie ustawy z dnia 9.06.2014 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., poz. 135), w związku z wprowadzaniem ograniczania liczby wychowanków do 14, którzy mogą przebywać w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu socjalnego lub interwencyjnego, lub specjalistyczno-terapeutycznego (art. 95 ust. 3), z uwzględnieniem okresu przejściowego 2 (art. 230), informuje się, że widzi się możliwość lokalizacji ww. placówek w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych oraz dużych mieszkaniach w budynkach mieszkalnych, wielorodzinnych pod warunkiem uzyskania pozytywnej opinii właściwego miejscowo komendanta powiatowego lub miejskiego Państwowej Straży Pożarnej zgodnie z wymaganiami art. 106 ust. 4 pkt. 1 lit. f. ustawy.
Należy zaznaczyć, że przedmiotową opinię wydaje się, na podstawie przeprowadzonych czynności kontrolno-rozpoznawczych (rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 października 2005 r. w sprawie czynności kontrolno-rozpoznawczych przeprowadzanych przez Państwową Straż Pożarną – Dz. U. Nr 225, poz. 1934, ze zm.), biorąc pod uwagę analizę i ocenę przedstawionej dokumentacji projektowej, protokołów badań i sprawozdań, oświadczenia kierownika budowy, jeżeli taki występuje, o zgodności wykonania obiektu z projektem budowlanym i warunkami pozwolenia na budowę oraz obowiązującymi przepisami, uwzględniając przy tym i uzależniając wydanie pozytywnej opinii od mogących występować niezgodności z przepisami przeciwpożarowymi, niezgodności rozwiązań technicznych zastosowanych w obiekcie budowlanym z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej, a także od możliwości i warunków do prowadzenia działań ratowniczych przez jednostki ochrony przeciwpożarowej, a przede wszystkim od uchybień mogących powodować zagrożenie życia ludzi.
Wymagania w powyższym zakresie zawierają przepisy techniczno-budowlane:
– rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, ze zm.)
oraz przeciwpożarowe:
– rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719),
-rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę i dróg pożarowych (Dz. U. Nr 124, poz. 1030),
-rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 121, poz. 1137 i z 2009 r. Nr 119, poz. 998).
Informacja nr 3
Odpowiadając na pismo w sprawie wyjaśnień do stosowania wymagań § 237 ust. 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, ze zm.) informujemy, że we wspomnianym przepisie jednoznacznie stwierdza się, że jeżeli nie jest znany sposób zagospodarowania pomieszczenia, to projektowa długość dojścia ewakuacyjnego nie może przekraczać 80 % podstawowej jego długości określonej w § 237 ust. 1 i 2.
Naszym zdaniem, powyższe ma zastosowanie przede wszystkim w obiektach przemysłowo-magazynowych, natomiast w przypadku biur, czego, jak wynika z treści wystąpienia, głównie dotyczy zapytanie, można przyjąć, że wymagana dla pomieszczeń biurowych długość przejścia ewakuacyjnego co najwyżej 40 m, jeżeli nie zostaną zastosowane zabezpieczenia przeciwpożarowe, prowadzące na zwiększenie tej długości, zostanie zachowana przy wykonywaniu aranżacji pomieszczenia. Wynika to z faktu, iż zawsze można w projekcie przewidzieć powierzchnię nieprzeznaczoną na pobyt ludzi, np. zieleń, w taki sposób, że z pozostałej części pomieszczenia zachowane będzie 80 % dopuszczalnej długości przejścia ewakuacyjnego.
Informacja nr 4
Odpowiadając na pismo w sprawie wodociągu wiejskiego, na którym ostatni hydrant oddalony jest od Pani domu na odległość 150 m, informuje się, że należy przypuszczać, iż w tym przypadku wymagania rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24.07.2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę i dróg pożarowych (Dz. U. Nr 124, poz. 1030) są spełnione.
W tym kontekście wyjaśniamy, że przepisy rozporządzenia w stosunku do obiektów, dla których zaopatrzenie w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru zapewnia się w ramach zaopatrzenia jednostki osadniczej nie precyzują odległości lokalizowania od nich hydrantów zewnętrznych. Określają natomiast (§ 10 ust. 6 pkt 1), aby odległości między hydrantami umieszczonymi na sieci wodociągowej były nie większe niż 150 m.
Co więcej, poza obszarami miejskimi (§ 10 ust. 7), odległość między hydrantami zewnętrznymi powinna być dostosowana do gęstości istniejącej i planowanej zabudowy, co oznacza, że przy bardzo rzadkiej zabudowie, odległości, o których była mowa powyżej, mogą być nawet większe.
W związku z powyższym, w przypadku opisywanym w piśmie, przy zapewnieniu zachowania odległości 150 m między zlokalizowanymi na sieci wodociągowej hydrantami zewnętrznymi nie doszło do naruszenia przepisów wspomnianego rozporządzenia MSWiA z dnia 24.07.2009 r. (Dz. U. Nr 124, poz. 1030).
Jednocześnie informujemy, że tutejsza Komenda nie jest merytorycznie właściwa do rozstrzygnięcia poruszonej kwestii nierównomiernego rozmieszczenia hydrantów w stosunku do poszczególnych obiektów, która to kwestia, w naszej ocenie może być postrzegana jedynie w kategoriach współżycia społecznego.
Informacja nr 5
Odpowiadając na pismo w sprawie przeglądów technicznych oświetlenia awaryjnego informuje się, że zgodnie z wymaganiami § 3 ust. 3 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7.06.2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719) instalacje oświetlenia ewakuacyjnego, definiowane jako urządzenie przeciwpożarowe (§ 2 ust. 1 pkt. 9) poddawane powinny być przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym, przeprowadzanym w okresach ustalonych przez producenta, nie rzadziej jednak niż raz w roku.
Logicznym jest, że roczny przegląd instalacji oświetlenia awaryjnego powinien obejmować sprawdzenie podstawowych, wymaganych przez przepisy o ochronie przeciwpożarowej i Polskie Normy parametrów, tj. po wyłączeniu napięcia zasilającego oświetlenie podstawowe określenie czasu załączenia się oświetlenia ewakuacyjnego, pomiar czasu po jakim załączy się oświetlenie ewakuacyjne, pomiar natężenia oświetlenia wzdłuż dróg ewakuacyjnych. Niezależnie od powyższego, należy zwrócić uwagę na wymagania w zakresie przeprowadzenia testów funkcjonalnych wynikających z ustaleń PN-EN60598-2-22:2004/A2:2010 „Oprawy oświetleniowe. Część 2-22; Wymagania szczegółowe. Oprawy oświetleniowe do oświetlenia awaryjnego”.
Informacja nr 6
Odpowiadając na pismo dotyczące określenia warunków dopuszczalności stosowania polipropylenowych mat ochronnych do ochrony naturalnej murawy boiska na Stadionie Miejskim w trakcie organizowania imprez masowych, uprzejmie wyjaśniamy co następuje.
Jak wynika z przedłożonych raportów z badań reakcji na ogień, wg kryteriów stosowanych dla materiałów posadzkowych, zgodnie z zasadami określonymi w Polskiej Normie PN-EN ISO 9239-1:2004 „Badania reakcji na ogień posadzek. Część 1: Określanie właściwości ogniowych metodą płyty promieniującej.”, zgodnie z kryteriami określonymi w pkt 11 Polskiej Normy PN-EN 13501-1+A1:2010 „Klasyfikacja ogniowa wyrobów 4 budowlanych i elementów budynków. Część 1: Klasyfikacja na podstawie wyników badań reakcji na ogień.”, polipropylenowe maty ochronne mogą być sklasyfikowane co najwyżej w klasie Efl. Z kolei, zgodnie z ustaleniami § 258 ust. 2 oraz § 260 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury
z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, ze zm.) stosowanie takich materiałów jest m.in. zabronione, jako wykładzin podłogowych w pomieszczeniach, przeznaczonych do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób, a także na drogach komunikacji ogólnej, służących celom ewakuacji w budynkach.
W związku z powyższym, wydaje się, że również na przestrzeniach otwartych, na których będą mogli przebywać ludzie w dużych grupach, materiał podłoża powinien posiadać właściwości w zakresie reakcji na ogień nie gorsze niż jest to dopuszczalne w budynkach.
Na poparcie tej tezy można przytoczyć chociażby rekomendacje organizacji FIFA i UEFA w odniesieniu do materiału sztucznej murawy na boiskach piłkarskich. Zaleca się w nich, aby wspomniany materiał spełniał wymagania w zakresie klasy reakcji na ogień co najmniej Cfl-s1.
Reasumując, zdaniem tutejszej Komendy, nie jest wskazane stosowanie polipropylenowych elementów ochronnych do ochrony naturalnej murawy boiska w czasie organizowania na nim imprez masowych z udziałem dużych grup ludzi. Niemniej, mając na względzie informację przedstawioną w opracowaniu „Analiza oceny ryzyka, dotyczącą stosowania mat ochronnych … do zabezpieczania płyty boiska” oraz fakt, że, jak to ujęto w wystąpieniu, „na całym świecie, ze względu na swoje właściwości użytkowe, stosowane są lekkie systemy polipropylenowe ze składanych paneli”, żądanie całkowitego zakazu ich stosowania w Polsce, niezależnie od występujących w danym przypadku uwarunkowań, mogłoby być nieuzasadnione.
Z tego względu widzi się możliwość dopuszczenia wykorzystania tego typu materiału pod następującymi warunkami:
-opracowania przez organizatora imprezy masowej instrukcji postępowania na wypadek pożaru lub innego miejscowego zagrożenia, uwzględniającej omawiany aspekt;
– przewidzenia, odpowiednich do skali zagrożenia, działań techniczno-organizacyjnych, w szczególności gwarantujących ugaszenie ewentualnych zarzewi ognia w zarodku przez służby organizatora imprezy (m.in. zwiększenia liczby osób obsługi imprezy masowej, odpowiednio przeszkolonych i wyposażonych w gaśnice, których zadaniem byłoby natychmiastowe, miejscowe gaszenie rozpatrywanych polipropylenowych elementów ochronnych w przypadku ich zapalenia);
– unikania potencjalnych źródeł zapłonu, w tym np.: przestrzegania zakazu przeprowadzania pokazów pirotechnicznych, wskazania odległości, jaka powinna być zachowana pomiędzy matami a estradą lub innymi elementami infrastruktury stadionu, w tym m.in. od kabli energetycznych;
– wydania przez właściwy organ Państwowej Straży Pożarnej pozytywnej opinii w trybie art. 25 ust. 3 ustawy z dnia 20.03.2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 611, ze zm.).
Informacja nr 7
Wyjaśnia się, iż w kraju już od lat utrwaliła się praktyka takiego projektowania krytych basenów posiadających podbasenia w części podziemnej, że przy wydzieleniu tej części technicznej obiektu, jako odrębnej strefy pożarowej, przy traktowaniu podbasenia jako części funkcjonalnie powiązanej i stanowiącej jedną strefę pożarową z częścią naziemną obiektu (basenami z zapleczem), przeznaczoną dla jego użytkowników, możliwe jest odstąpienie od 5 wykonania zabezpieczenia przeciwpożarowego polegające na zastosowaniu przepustów instalacyjnych ognioodpornych dla wielu rur instalacyjnych przechodzących przez strop, zasilających urządzenia uzdatniające wodę zlokalizowane w podbaseniu.
Z formalnego punktu widzenia, zastosowanie takiego rozwiązania projektowego wymaga uzyskania odstępstwa od wymagań § 234 ust. 3 i § 250 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 ze zm.).
Informacja nr 8
Wyjaśnienie dotyczące lokalizacji stanowisk do ręcznego mycia samochodów w obszarze zamkniętego garażu podziemnego.
1. Lokalizacja myjni samochodowej w garażu, o którym mowa w § 102 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1422), tj. w samodzielnym obiekcie (lub części innego obiektu) przeznaczonym do przechowywania i bieżącej, niezawodowej obsługi samochodów osobowych, wiąże się z koniecznością jej wydzielenia jako odrębnej strefy pożarowej, z uwagi na brak powiązania funkcjonalnego pomiędzy garażem a myjnią, i wynika z wymagań § 212 ust. 8 tego rozporządzenia. Takie podejście potwierdza również fakt, że omawiane rozwiązanie powodowałoby konieczność zakwalifikowania strefy pożarowej garażu także do kategorii zagrożenia ludzi ZL III (w większości przypadków) i spełnienia w tej strefie odnoszących się do niej wymagań przepisów techniczno-budowlanych i przeciwpożarowych, czego przepisy nie przewidują.
2. Dla wydzielonej jako odrębnej strefy pożarowej myjni samochodowej klasę odporności ogniowej określa się z reguły na ogólnych zasadach wynikających z § 212 ust. 1 ÷ 7 cytowanego powyżej rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. Natomiast zaprojektowanie i wykonanie rozwiązania według innych zasad niż omówione powyżej, np. lokalizacji myjni samochodowej w strefie pożarowej garażu, jest możliwe jedynie przy zastosowaniu procedur wynikających z: art. 9 z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409, z późn. zm.) – w przypadku nowych budynków, § 2 ust. 2 lub 3a cytowanego powyżej rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. – przy nadbudowie, rozbudowie, przebudowie i zmianie sposobu użytkowania budynków istniejących.
Natomiast zaprojektowanie i wykonanie rozwiązania według innych zasad niż omówione powyżej, np. lokalizacji myjni samochodowej w strefie pożarowej garażu, jest możliwe jedynie przy zastosowaniu procedur wynikających z: art. 9 z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409, z późn. zm.) – w przypadku nowych budynków, § 2 ust. 2 lub 3a cytowanego powyżej rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. – przy nadbudowie, rozbudowie, przebudowie i zmianie sposobu użytkowania budynków istniejących.
Data wydania: 2012 r.
Źródło: Komenda Główna PSP, https://www.gov.pl/web/kgpsp/
Informacja nr 1
W odpowiedzi na pismo w sprawie wyjaśnień do stosowania wymagań dotyczących warunków ewakuacji z poziomów technologicznych oraz ustaleń PN-B-02852:2001 Ochrona przeciwpożarowa budynków. Obliczanie gęstości obciążenia ogniowego oraz wyznaczanie względnego czasu pożaru informuję co następuje:
1. Obiekty przemysłowe z instalacjami technologicznymi, do których obsługi niezbędne jest zapewnienie dostępu pracowników na zlokalizowanych na różnych wysokościach poziomach technologicznych wykonanych z elementów stalowych (schody stalowe, podesty z paneli ażurowych) najczęściej kwalifikuje się jako budynki jednokondygnacyjne. Dotyczy to na przykład bloków energetycznych elektrociepłowni, obiektów przemysłu chemicznego i spożywczego. Ze względu na to, że na rozpatrywanych poziomach technologicznych wykonywane są czynności w sposób dorywczy i łączny czas przebywania tych samych osób jest krótszy niż 2 godziny rozpatrywane pomieszczenia (obiekty zgodnie z ustaleniami § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) nie są traktowane jako przeznaczone na pobyt ludzi. W stosunku do tych pomieszczeń/obiektów nie stosuje się również ustaleń § 15 rozporządzenia MSWiA z dnia 7.06.2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719) zobowiązujących do zapewnienia odpowiednich warunków ewkaucji określonych w przepisach techniczno – budowlanych z każdego miejsca w obiekcie przeznaczonego do przebywania ludzi. Tak więc w rozpatrywanym przypadku, w naszej ocenie, zastosowanie mają wymagania określone w rozdziale 9 Działu III ww. rozporządzenia Ministra Infrastruktury „Dojścia i przejścia do urządzeń technicznych”, nie zaś dotyczące dróg ewakuacyjnych, tj. w szczególności długości przejścia ewakuacyjnego zawarte w rozdziale 4 pt. Drogi ewakuacyjne Działu VI Bezpieczeństwo pożarowe.
2. Wyjaśnienie pojęcia „ognioodpornego zasobnika, pojemnika i innego opakowania” zastosowanego w PN-B-02852:2001 Ochrona przeciwpożarowa budynków. Obliczanie gęstości obciążenia ogniowego oraz wyznaczanie względnego czasu trwania pożaru, odnoszącego się do silosów pyłu węglowego stosowanych w kotłowniach przemysłowych zostało opublikowane jeszcze w 2002 r. w Biuletynie Informacyjnym PSP za okres 01-15.05.2002 r.w następującym brzmieniu: Polska Norma PN-B02852 „Ochrona przeciwpożarowa budynków. Obliczanie gęstości obciążenia ogniowego oraz wyznaczanie względnego czasu trwania pożaru”, ustanowiona 5 kwietnia 2001 r., wprowadziła wyłączenie z obliczeń tych materiałów palnych, które znajdują się w ognioodpornych zasobnikach, pojemnikach i innych opakowaniach znajdujących się w budynkach. Ognioodporność ta powinna być rozumiana analogicznie, jak w przypadku tych elementów rozpatrywanych budynków, które uniemożliwiają przeniesienie się ognia do innej strefy pożarowej. Odporność ogniowa wymagana dla omawianych zasobników, pojemników i innych opakowań powinna być więc co najmniej taka, jak odporność elementów oddzielenia przeciwpożarowego budynków, w których te zasobniki, pojemniki i inne opakowania się znajdują.” Wobec powyższego pojemnik stalowy, także obudowany od spodu materiałami ognioodpornymi, nie może być zastosowany.
Informacja nr 2
W odpowiedzi na pismo w sprawie wymagań § 272 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.), w przypadku lokalizacji budynku wielofunkcyjnego kwalifikowanego do kategorii zagrożenia ludzi ZL III z funkcją produkcyjno-magazynową (PM) na działce sąsiadującej z niezabudowaną działką budowlaną informuję, że ze względu na wymagania w zakresie bezpieczeństwa pożarowego, możliwa jest lokalizacja projektowanego budynku bliżej granicy sąsiedniej niezabudowanej działki, niż wynikająca z ustaleń § 272 ust. 1, pod warunkiem spełnienia przepisu ust.3 cytowanego § 272. Jednocześnie zwracamy uwagę, że dokonując rozstrzygnięć w zakresie lokalizacji obiektu od granicy działki należy zadbać o spełnienie, odrębnych w stosunku do omówionych powyżej, przepisów ogólnych dotyczących sytuowania budynków zawartych w § 11-13 cytowanego rozporządzenia Ministra Infrastruktury.
Informacja nr 3
W odpowiedzi na pismo w sprawie wyjaśnień do stosowania wymagań § 277 ust. 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, 3 poz. 690 z późn. zm.) wyjaśniam, co następuje.
Główną przesłanką wprowadzenia zmiany przedmiotowego przepisu było usunięcie zagrożenia, jakie wynikało z faktu dzielenia garaży o dużych powierzchniach na wiele stref pożarowych powiązanych funkcjonalnie (np. jeden wspólny wjazd oraz dojazd do kolejnych stref przez oddzielenia przeciwpożarowe zamykane bramami o określonej klasie odporności ogniowej), co w przypadku pożaru mogło powodować znaczne utrudnienia w ewakuacji osób i mienia oraz w prowadzeniu działań ratowniczych. Jak należy domniemywać wprowadzając wspomniany przepis w obecnym brzmieniu zakładano, mając na względzie występujące dotychczas realia, że co do zasady w jednym budynku zlokalizowany jest jeden garaż.
W związku z powyższym, rozważając kwestię możliwości traktowania różnych części garażowych w jednym budynku jako odrębnych garaży, należy mieć na względzie wspomniane uwarunkowania, z których wynika, że „sztuczne” mnożenie liczby garaży w jednym budynku, w celu uniknięcia obowiązku ich wyposażenia w samoczynne urządzenia oddymiające, jest niedopuszczalne. Niemniej w ocenie tutejszej Komendy, możliwe jest traktowanie, bez uszczerbku dla poziomu bezpieczeństwa pożarowego, jako odrębnych garaży następujących przestrzeni:
1) dwóch przestrzeni garażowych zlokalizowanych na tym samym poziomie, oddzielonych od siebie elementami oddzielenia przeciwpożarowego, posiadających oddzielne, niezależne i niekolizyjne wjazdy, które ze względu na usytuowanie zapewnią spełnienie wymagań przepisów techniczno-budowlanych w zakresie bezpieczeństwa pożarowego (np. wymagań dotyczących odległości otworów w ścianach zewnętrznych różnych stref pożarowych), nie powiązanych funkcjonalnie (brak połączenia samochodowego i pieszego) oraz instalacyjnie (bez żadnych otworów i przejść instalacyjnych przez elementy oddzielenia przeciwpożarowego);
2) dwóch przestrzeni garażowych zlokalizowanych na kolejnych kondygnacjach (jedna nad drugą) spełniających wymagania analogiczne jak w punkcie 1; oznacza to, iż niedopuszczalne jest traktowanie jako odrębnych garaży np. kondygnacji połączonych wspólną, nawet wydzieloną „pożarowo”, klatką schodową, czy szybem windowym;
Informacja nr 4
W związku z wydanymi w ostatnim czasie stanowiskami Departamentu Rynku Budowlanego i Techniki Ministerstwa Infrastruktury odnośnie dopuszczalnych miejsc lokalizacji w budynkach kotłowni gazowych o mocy od 60 kW do 2000 kW na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1 oraz po przeprowadzeniu konsultacji roboczych pomiędzy wspomnianym Departamentem oraz Komendą Główną PSP wyja- 4 śnia się, że kotłownie gazowe o mocy od 60 kw do 2000 kW na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1, zgodnie z § 176 ust. 1 i ust. 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.), oraz zgodnie z przywołanymi przez ten przepis wymaganiami Polskiej Normy PN-B02431-1:1999 „Kotłownie wbudowane na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1. Wymagania.”, należy instalować w służącym wyłącznie do tego celu pomieszczeniu technicznym lub w budynku wolnostojącym przeznaczonym wyłącznie na kotłownię. Rozpatrywane pomieszczenia techniczne przeznaczone na kotłownie mogą być lokalizowane w nowoprojektowanych budynkach o wysokości do 4 kondygnacji nadziemnych włącznie na kondygnacji najwyższej lub najniższej nadziemnej (parterze). W budynku o liczbie kondygnacji większej niż 4 nadziemne, kotłownię należy lokalizować na najwyższej kondygnacji budynku. Nad pomieszczeniem na najwyższej kondygnacji, w którym będzie zlokalizowana kotłownia powinien być „lekki dach”, swobodnie ułożony na konstrukcji nośnej, wykonany z materiałów niepalnych.
W świetle powyższego niedopuszczalna jest lokalizacja wspomnianych kotłowni o mocy cieplnej od 60 kW do 2000 kW na kondygnacjach podziemnych nowoprojektowanych budynków. Przedmiotowe rozstrzygnięcie wynika z dokładnej analizy treści cytowanej PN-B-02431-1:1999 w oparciu, o którą stwierdzono, że niniejsza norma rozróżniła pojęcie piwnicy od pojęcia najniższej kondygnacji powołując się w bibliografii na rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 14.12.1994 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 1995 r., Nr 10, poz. 46 z późn. zm.), w którym stwierdza się, że piwnica nie jest kondygnacją.
Natomiast wymaganie dotyczące lokalizowania kotłów o w/w mocy cieplnej w budynku przeznaczonym wyłącznie na kotłownię stosownie do przepisu cytowanego na wstępie § 176 ust. 4 można uznać za spełnione w przypadku wykonania kotłowni jako odrębnego budynku zgodnie z przepisem § 210 rozpatrywanego rozporządzenia MI z dnia 12.04.2002 r., przy czym ściana oddzielenia przeciwpożarowego kotłowni posadowiona na własnym fundamencie o klasie odporności ogniowej REI 120 powinna być oddylatowana od ściany zewnętrznej ogrzewanego budynku.
Jednocześnie należy zwrócić uwagę, iż kotłownie zlokalizowane we wspomnianych powyżej odrębnych budynkach muszą spełniać wymagania określone w przepisie § 220 ww. rozporządzenia MI z 12.04.2002 r. (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) oraz w pkt 2.3. PN-B-02431-1:1999 z wyłączeniem tych zawartych w pkt 2.3.8.1; 2.3.8.2; 2.3.9 i 2.3.14.
Skutkuje to przede wszystkim obowiązkiem zapewnienia:
– zamknięcia wejścia do kotłowni od wnętrza budynku ogrzewanego drzwiami przeciwpożarowymi klasy odporności ogniowej co najmniej EI 30 (EI 60 w budynkach wysokich i wysokościowych) otwieranymi na zewnątrz pod naciskiem (dźwignia antypaniczna od wewnątrz pomieszczenia kotłowni),
– co najmniej jednej ściany zewnętrznej kotłowni z oknami (50 % otwieranych) o powierzchni nie mniejszej niż 1:15 w stosunku do powierzchni podłogi kotłowni oraz z zapewnieniem dostępu z zewnątrz budynku,
– stropu/dachu o konstrukcji klasy odporności ogniowej co najmniej R30 i przekryciu klasy odporności ogniowej co najmniej RE30.
Biorąc pod uwagę obowiązek zastosowania przytoczonych wymagań należy zauważyć, że wykonanie kotłowni, z posadzką zagłębioną poniżej poziomu terenu przy zapewnieniu ściany zewnętrznej z oknami nie wyklucza możliwości jej kwalifikacji jako kondygnacji nadziemnej.
Ponadto w przypadku adaptacji zlokalizowanych na kondygnacji podziemnej pomieszczeń, w tym kotłowni wbudowanych na paliwo stałe lub ciekłe na kotłownie gazowe w budynkach istniejących o maksymalnie 5 kondygnacjach (w tym 1 podziemnej) zastosowanie mogą mieć ustalenia § 2 ust. 3a rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.). Ze względu na skalę zagrożenia, co do zasady, nie widzi się natomiast możliwości adaptacji na kotłownie gazowe ww. pomieszczeń w budynkach istniejących o łącznej liczbie kondygnacji podziemnych i nadziemnych większej niż 5.
Informacja nr 5
W związku z wieloma zapytaniami dotyczącymi ustaleń pisma określającego zasady lokalizacji w budynkach kotłowni gazowych o mocy od 60 kW do 2000 kW na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1, lecz w odniesieniu do kotłowni o mocy od 30 do 60 kW wyjaśnia się, przekładając to na pragmatykę postępowania projektantów oraz rzeczoznawców do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, że co do zasady powinni oni unikać lokalizacji kotłowni gazowych o mocy od 30 kW do 60 kW na innych kondygnacjach niż wymienione w pkt 2.2.2.1 PN-B-02431-1 Ogrzewnictwo. Kotłownie wbudowane na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1. Wymagania. Innymi słowy należy postępować analogicznie jak dla kotłowni o mocy od 60 kW do 2000 kW z tą tylko różnicą, iż wymóg ich lokalizacji na najniższej lub najwyższej kondygnacji budynku nie ma charakteru obowiązku a jedynie zalecenia.
Formuła zalecenia w naszej ocenie oznacza, że dane rozwiązanie powinno się stosować we wszystkich sytuacjach poza przypadkami, w których występują szczególne uwarunkowania utrudniające w istotny sposób jego realizację, głównie ze względów technicznych, ale także innych, np. społeczno-gospodarczych.
W kontekście wspomnianych powyżej względów społeczno-gospodarczych, spowodowanych zaleceniami zawartymi w cytowanym na wstępie piśmie BZ-III0262/142-2/10, w odniesieniu do budynków wielorodzinnych o 5 kondygnacjach nadziemnych, wynikających w szczególności z:
– faktu dużej liczby takich budynków, w których masowo dokonuje się zmiany systemów ogrzewania zasilanych z kotłowni opalanych paliwem stałym lub ciekłym na nowoczesne, tańsze i mniej szkodzące środowisku zasilanie z kotłowni gazowych,
– powstawania małych wspólnot mieszkaniowych, które nie mają możliwości lokalizowania kotłowni w odrębnych budynkach poza obrysem budynku,
-uwarunkowań konstrukcyjnych budynków, uniemożliwiających lokalizację kotłowni gazowych na najwyższej kondygnacji lub na dachu,
Biorąc przy tym pod uwagę dotychczasowe doświadczenia pożarnicze, widzi się możliwość w przypadku budynków istniejących akceptację rozwiązań zastępczych w trybie § 2 ust. 2 i ust. 3a rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.), dotyczących lokalizacji kotłowni gazowych w piwnicach wyżej wymienionych budynków o 5 kondygnacjach nadziemnych. Warunkiem przedmiotowego dopuszczenia powinno być zapewnienie wysokiego poziomu zabezpieczeń technicznych polegających na spełnieniu wymagań i wykonaniu wszystkich możliwych z punktu widzenia techniczno-ekonomicznego zabezpieczeń przewidzianych w cytowanej PN-B-02431-1 oraz ww. rozporządzeniu Ministra Infrastruktury, a w szczególności:
– lokalizację wydzielonego pomieszczenia przeznaczonego wyłącznie na kotłownię przy ścianie zewnętrznej i o ile to możliwe z oknami i wejściem bezpośrednim z zewnątrz budynku,
– zapewnienie drzwi wejściowych prowadzących z wnętrza budynku do kotłowni, przeciwpożarowych klasy odporności ogniowej co najmniej EI 30, otwierających się na zewnątrz kotłowni, z zamknięciem bezklamkowym od wewnątrz kotłowni, otwierające się
z kotłowni pod naciskiem,
– wyposażenie pomieszczenia kotłowni w oprawy oświetleniowe o stopniu ochrony 7 IP-65,
– wyposażenie pomieszczenia kotłowni w system wykrywania gazu połączony
z sygnalizatorem akustycznym działającym w przypadku przekroczenia stężenia gazu odpowiadającego 10% dolnej granicy wybuchowości oraz zaworem automatycznie odcinającym dopływ gazu,
– nie prowadzenie przewodów gazowych przez inne pomieszczenia (np. piwnice).
Informacja nr 6
W odpowiedzi na pismo dotyczące interpretacji zapisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz.690 z późn. zm.) odnosząc się do możliwości lokalizacji kontenerów socjalnych (części ZL) w wielkopowierzchniowych budynkach PM, informuję, że w takim przypadku występują poważne obawy w odniesieniu do możliwości zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa pożarowego, w szczególności w kontekście:
– groźby uszkodzenia bądź zniszczenia konstrukcji kontenera (część ZL) w wyniku zawalenia się konstrukcji dachu lub ściany w części jednokondygnacyjnej budynku (hali PM), wykonanej w klasie „E” odporności pożarowej,
– zapewnienia odpowiednich warunków ewakuacji z części ZL, m.in. w związku z ryzykiem niezauważenia w odpowiednim czasie pożaru powstałego w części PM, koniecznością przechodzenia przez część PM, która może być objęta pożarem, groźby odcięcia dróg ewakuacyjnych przez elementy zawalonej konstrukcji części PM itp.
W związku z powyższym proponowany sposób umieszczenia rozpatrywanych kontenerów, w naszej ocenie, wydaje się praktycznie niemożliwy do realizacji ze względu na ograniczone możliwości wyeliminowania wspomnianych powyżej zagrożeń, a tym samym niemożność zagwarantowania odpowiednich warunków ochrony przeciwpożarowej.
Odnosząc się do innych kwestii dotyczących ustawienia kontenerów w hali PM w opinii tutejszej Komendy kontener umieszczony na konstrukcji ponad poziomem terenu, mający służyć do obsługi i nadzoru linii produkcyjnej, może być traktowany jako obiekt jednokondygnacyjny stanowiący element linii produkcyjnej.
Informacja nr 7
W odpowiedzi na pismo dotyczące zasad podziału na strefy pożarowe oraz ustalania klas odporności pożarowej dla poszczególnych części hali magazynowej o różnej funkcji i liczbie kondygnacji informuję, że w ocenie tut. Komendy w przypadku rozstrzygania kwestii dotyczących:
– określania wymaganej klasy odporności pożarowej budynków składających się z części o zróżnicowanym przeznaczeniu i zróżnicowanej liczbie kondygnacji lub wysokości,
– określania wymaganej klasy odporności pożarowej poszczególnych kondygnacji lub innych części budynku stanowiących odrębne strefy pożarowe,
należy stosować następujące zasady.
1. W przypadku, gdy wszystkie części budynku znajdują się w jednej strefie pożarowej, dla całego budynku powinna być zapewniona jedna klasa odporności pożarowej, wynikająca z jego przeznaczenia, wysokości, liczby kondygnacji i sposobu użytkowania, uwzględniając w tym zasadę wyrażoną w § 209 ust. 5 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.), że strefy pożarowe zaliczone, z uwagi na przeznaczenie i sposób użytkowania, do więcej niż jednej kategorii zagrożenia ludzi, powinny spełniać wymagania określone dla każdej z tych kategorii.
2. W przypadku, gdy części budynku o różnym przeznaczeniu stanowią odrębne strefy pożarowe, wymaganą klasę odporności pożarowej można odnosić do każdej z tych części oddzielnie, pod warunkiem:
a) w przypadku, gdy wspomniane części przylegają do siebie:
– odseparowania ich w pionie ścianami oddzielenia przeciwpożarowego o klasie odporności ogniowej odpowiedniej do klasy odporności pożarowej każdej z części tego budynku,
– przy zróżnicowanej wysokości poszczególnych części budynku, spełnienia wymagań określonych w § 218 ww. rozporządzenia MI dotyczących wymaganej klasy odporności ogniowej dla przekrycia dachu części niżej,
b) w przypadku, gdy wspomniane części są częściowo lub w całości położone jedna nad drugą, w tym przypadki sytuowania odrębnych części budynku wewnątrz innej strefy pożarowej, np. zaplecza socjalno – biurowego wewnątrz jednokondygnacyjnej hali produkcyjnej:
– przyjęcia rozwiązania zapewniającego, że ewentualne zniszczenie części jednokondygnacyjnej budynku nie miałoby wpływu na odporność ogniową wydzielonych części ZL, w tym uwzględniając oddziaływanie mechaniczne, np. przy opadnięciu dachu jednokondygnacyjnej hali magazynowej na konstrukcję stropu nad częściami ZL,
– zapewnienia odpowiednich warunków ewakuacji z każdej części budynku.
Zapewniając takie rozwiązania dopuszczalne jest np. wówczas, w oparciu o ustalenia § 215 ww. rozporządzenia MI, przyjęcie dla jednokondygnacyjnej część hali magazynowej klasy E odporności pożarowej, zaś dla dwukondygnacyjnych części ZL III klasa odporności pożarowej D. Elementy oddzieleń przeciwpożarowych, tj. ściany i stropy wydzielające części ZL, powinny przy tym posiadać klasę odporności ogniowej adekwatną do gęstości obciążenia ogniowego występującego w części magazynowej.
3. Wymagania § 212 ust. 7 ww. rozporządzenia MI, dotyczące klasy odporności pożarowej części niższej budynku stanowiącej odrębną strefę pożarową, np. tzw. stopy budynku wysokiego, uważa się za spełnione w przypadku zapewnienia klasy odporności ogniowej nie niższej niż wymagana dla kondygnacji położonych powyżej, w odniesieniu do następujących elementów:
– głównych konstrukcji nośnych utrzymujących część wyższą budynku,
– stropu oddzielającego poszczególne części budynku odpowiedniego do wymaganej klasy odporności pożarowej części wyższej,
– pasa międzykondygnacyjnego wraz z połączeniem ze stropem na styku stref pożarowych odpowiedniego do wymaganej klasy odporności pożarowej części wyższej,
– obudowy dróg ewakuacyjnych prowadzących z części wyższej budynku odpowiedniej do wymaganej klasy odporności pożarowej dla tej części.
Zastosowanie mają tu też wymagania § 218 tego rozporządzenia dotyczące klasy odporności ogniowej dla przekrycia dachu części niżej budynku, stanowiącej odrębną strefę pożarową. Należy przy tym mieć na uwadze, aby zniszczenie części niższej budynku nie miało wpływu na odporność ogniową elementów konstrukcji części wyższej, co powinno być zapewnione np. poprzez oddylatowanie tych części od siebie.
Informacja nr 8
W odpowiedzi na pismo w sprawie warunków lokalizacji dla budynku biurowego w sąsiedztwie istniejącej stacji gazu płynnego, uprzejmie informuję, że w naszej ocenie, rozstrzygając przedmiotową kwestię, biorąc pod uwagę ustalenia art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane dotyczące stosowania zasad wiedzy technicznej oraz zasady logiki, koniecznym jest przyjmowanie toku rozumowania prowadzącego do stwierdzenia, iż wymagana odległość minimalna w relacji: obiekty rozpatrywanych stacji – budynek powinna być tożsama z wymaganą odległością minimalną w relacji odwrotnej, tj. budynek – obiekty stacji. Zatem kwestię lokalizacji budynku w stosunku do zbiorników z gazem płynnym na stacji tankowania pojazdów powinno się rozstrzygać przy zachowaniu odległości minimalnych określonych w §124 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 243, poz. 2063, z późn. zm.) i w świetle aktualnych ustaleń, stanowisko Ministra Infrastruktury z 2007 r. pozwalające na stosowanie wymagań § 133 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2000 r. (Dz.U. Nr 98 poz. 1067 z późn. zm.,) zdaniem tutejszej Komendy, jest już nieaktualne. Stosowanie innego podejścia niż wyżej przedstawione prowadziłoby do powstawania sytuacji absurdalnych, pozwalających na nadmierne przybliżanie budynków i innych obiektów budowlanych do istniejących, nie tylko stacji, ale i baz paliw płynnych i gazu płynnego. W związku z powyższym pismem z dnia 18.06.2010 r. znak BZ-III-0262/75-2/10 Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej wystąpił do Departamentu Rynku Budowlanego i Techniki Ministerstwa Infrastruktury o możliwie jak najszybsze, jednoznaczne, doprecyzowanie tej kwestii w obowiązujących aktach prawnych, w szczególności dotyczących warunków techniczno-budowlanych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, tak aby nie rodziła ona dalszych wątpliwości.
Ponadto, mając na względzie doświadczenia wynikające z funkcjonowania stacji paliw i gazu płynnego, w tym statystyki pożarowe, Komendant Główny PSP wskazał na zasadność powrotu, w zakresie wymagań lokalizacyjnych, do uregulowań, które były określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi dalekosiężne do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 98, poz. 1067 oraz z 2003 r. Nr 1, poz. 8). Realizacja powyższego postulatu wymagałaby równoczesnej nowelizacji, zarówno wspomnianego już wcześniej rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 243, poz. 2063, z późn. zm.), jak i rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DZ. U. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.).
W odpowiedzi (pismo z dnia 25.06.2010 r. znak BR 1g-024-29/10 5016) Ministerstwo Infrastruktury wskazało jedynie, iż w rozpatrywanym przypadku zastosowanie może mieć § 11 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytu- 11 owanie (DZ. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) wskazujący, że budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi powinien być wznoszony poza zasięgiem zagrożeń, przy czym dopuszcza się wznoszenie budynków w tym zasięgu pod warunkiem zastosowania środków technicznych zwiększających odporność budynku na te zagrożenia, jeżeli nie jest to sprzeczne z warunkami ustalonymi dla obszarów ograniczonego użytkowania określonych w przepisach odrębnych.
Nawiązując więc do przedstawionego na wstępie stanowiska tutejszej Komendy, jeżeli nie jest możliwe spełnienie wymagań zawartych w § 124 wspomnianego rozporządzenia Ministra Gospodarki, to w powołaniu się na przedmiotowe stanowisko Ministerstwa Infrastruktury możliwe jest określenie bezpiecznych odległości na podstawie obliczeń inżynierskich, które wykażą, że przyjęta odległość budowanego, rozbudowywanego, nadbudowywanego, odbudowywanego lub zmieniającego sposób użytkowania budynku, spowoduje, że będzie on poza zasięgiem zagrożeń wynikających z oddziaływania promieniowania cieplnego lub fali nadciśnienia spowodowanych pożarem lub wybuchem zbiornika z gazem płynnym.
Informacja nr 9
W odpowiedzi na pismo w sprawie niezależnych źródeł zasilania w energię elektryczną, uprzejmie informuję, że jeżeli zasilanie podstawowe oraz rezerwowe zostanie poprowadzone z niezależnych pętli średniego napięcia 15 kV, zasilanych z oddzielnych głównych punktów zasilających (GPZ), to tak zapewnione zasilanie można uznać, z punktu widzenia ochrony przeciwpożarowej, za dwa niezależne źródła energii elektrycznej, o których mowa w § 181 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.).
Informacja nr 10
W odpowiedzi na pismo dotyczące zakresu stosowania Polskiej Normy PN-B02852:2001 Ochrona przeciwpożarowa budynków. Obliczanie gęstości obciążenia ogniowego oraz wyznaczanie względnego czasu trwania pożaru w odniesieniu do elektroenergetycznych linii kablowych, uprzejmie informuję, że rzeczywiście w ww. wersji PN-B-02852:2001, będącej kolejną nowelizacją tej Polskiej Normy, zrezygnowano w obliczeniach gęstości obciążenia ogniowego z uwzględniania masy materiałów palnych wbudowanych w konstrukcję obiektu budowlanego.
Natomiast kable prowadzone lub znajdujące się w obiekcie w tunelach i pomieszczeniach kablowych, kanałach kablowych (jeżeli nie są na całej długości zasypane piaskiem), w szybach kablowych, na estakadach kablowych, nie są wbudowane w konstrukcję obiektu budowlanego. W związku z powyższym masa ich palnych izolacji powinna być uwzględniona w obliczeniach gęstości obciążenia ogniowego. Ma to szczególne znaczenie w przypadku obiektów energetycznych lub innych, w których do prowadzenia procesów technologicznych niezbędne jest doprowadzenie dużych ilości energii elektrycznej.
W przypadku typowych obiektów magazynowych, w których przechowywane są materiały palne powodujące wysoką wartość gęstości obciążenia ogniowego, dopuszczalne jest pominięcie wpływu na ten parametr palnych izolacji kabli w instalacjach służących tylko do zapewnienia standardowej eksploatacji takich obiektów (oświetlenie, działanie bram, wentylacja, itp.), jeśli ten fakt nie ma wpływu na kwalifikację obiektu pod względem wymagań przepisów z zakresu ochrony przeciwpożarowej ze względu na przekroczenie granicznej wartości określonego przedziału gęstości obciążeń ogniowych, od którego zależy ustalenie tych wymagań.
Informacja nr 11
W odpowiedzi na pismo w sprawie zasilania rezerwowego w budynkach mieszkalnych z usługami na parterze i garażem podziemnym o powierzchni całkowitej powyżej 1500 m2 uprzejmie informuję, że w opinii tutejszej Komendy wspomniane zagadnienie regulują Polskie Normy (PN-IEC) powołane w załączniku Nr 1 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.).
Zgodnie z pkt. 561.1 PN-IEC 60364-5-56 „Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Instalacje bezpieczeństwa.”, za instalacje bezpieczeństwa uznaje się te instalacje, które mają działać w przypadku pożaru. W związku z tym instalacja wentylacji oddymiającej jako instalacja bezpieczeństwa powinna posiadać dodatkowe źródło zasilania do źródła normalnego (np. publicznej sieci zasilającej). Zgodnie z pkt 562.4 oddzielne, niezależne linie miejskiej sieci rozdzielczej nie stanowią dwóch niezależnych źródeł zasilania instalacji bezpieczeństwa, chyba że można uzyskać zapewnienie, że nie mogą one ulec równoczesnemu uszkodzeniu.
Z uwagi na to, iż dostawcy energii odmawiają wydania wspomnianego zapewnienia, co spowodowało między innymi stosowanie agregatów prądotwórczych, a ze względów techniczno-ekonomicznych związanych chociażby z koniecznością prowadzenia konserwacji i próbnych uruchomień, co w odniesieniu do ich lokalizacji na osiedlach mieszkaniowych, przy uwzględnieniu realiów występujących w tej grupie budynków, obarczone jest niepewnością zadziałania, w naszej opinii jako niezależne źródła zasilania (podstawowe i rezerwowe) urządzeń bezpieczeństwa pożarowego w budynku, gwarantujące nie niższy poziom bezpieczeństwa niż w przypadkach zastosowania rozwiązania omawianego powyżej, mogą być traktowane dwie stacje transformatorowe co najmniej 15/0,4 kV, zasilane z dwóch różnych, odrębnych stacji średniego napięcia (15,20 lub 30 kV).
Powyżej określone wymagania powinny być uzależnione od powierzchni całkowitej garażu a nie od wysokości budynku, który nad tym garażem się znajduje. W przypadku zasilania rezerwowego na potrzeby administracyjne konieczne jest zwiększenie zapotrzebowania mocy na zasilanie instalacji wentylacji oddymiającej garażu
Informacja nr 12
W odpowiedzi na pismo dotyczące interpretacji przepisów rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719) w odniesieniu do możliwości stosowania zbiorników z odmierzaczem do paliw płynnych, informuję, co następuje.
Zgodnie z § 11 ww. rozporządzenia MSWiA dopuszczalne jest przechowywanie paliw płynnych klasy III na potrzeby własne użytkownika w zbiorniku naziemnym dwupłaszczowym, o pojemności do 5 m3 . Przez potrzeby własne użytkownika należy rozumieć korzystanie
z paliwa tylko na użytek własnego przedsiębiorstwa, gospodarstwa rolnego lub na własne potrzeby bytowe, bez możliwości wprowadzania paliwa do sprzedaży. Paliwo płynne klasy III oznacza ciecz palną o temperaturze zapłonu powyżej 55oC. Rozpatrywany zbiornik, poza spełnieniem wymagań określonych w przytoczonym § 11, nie podlega innym wymaganiom z zakresu ochrony przeciwpożarowej, mającym zastosowanie przy podobnych i większych zbiornikach, służących do celów przemysłowych i handlowych.
Ograniczenie pojemności zbiorników do magazynowania cieczy palnych klasy III na potrzeby własne użytkownika do pojemności 5 m3 uwzględniane też było w przepisach obowiązującego do końca 2005 r. rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi dalekosiężne do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 98, poz. 1067 z późn. zm.). Ustanowienie identycznego przepisu w ww. rozporządzeniu MSWiA stanowiło zatem jego kontynuację. Uznano bowiem, że zbiornik zawierający nie więcej niż 5 m3 cieczy palnej o temperaturze zapłonu powyżej 55oC, użytkowany na potrzeby własne, jest możliwy do bezpiecznego ugaszenia przez pierwszorzutowe jednostki straży pożarnej z wykorzystaniem zapasu wody i środków pianotwórczych przewożonych na standardowych samochodach gaśniczych, więc nie jest konieczne spełnienie całego spektrum wymagań z zakresu ochrony przeciwpożarowej. Pożary zbiorników o większych pojemnościach, a więc o większych wymiarach, są znacznie trudniejsze do opanowania i ugaszenia (konieczność chłodzenia większych powierzchni, znaczne zużycie środków gaśniczych, wydłużenie akcji gaśniczej, wydłużenie czasu oddziaływania pożaru na otoczenie).
Z powyższych względów przepisy nie przewidują możliwości przechowywania cieczy palnej na potrzeby własne użytkownika w zbiorniku naziemnym o pojemności większej niż 5 m3.
Wyjaśniam jednocześnie, iż obecnie w Komendzie Głównej PSP trwają prace nad projektem nowelizacji cytowanego na wstępie rozporządzenia MSWiA, w ramach której przewiduje się zawarcie w jego przepisach dopuszczenia pozwalającego na przechowywanie
i magazynowanie paliw płynnych III klasy na potrzeby własne użytkownika również w zbiorniku podziemnym o pojemności do 30 m3 . Nie przewiduje się jednak zwiększenia pojemności zbiorników naziemnych.
Informacja nr 13
W odpowiedzi na pismo w sprawie wyjaśnień dotyczących stosowania wymagań przepisów techniczno-budowlanych uprzejmie informuję, że:
1. W przypadku gdy budynek zlokalizowany jest w granicy działki ścianą oddzielenia przeciwpożarowego ocieploną od zewnątrz styropianem, to nie jest spełnione wymaganie § 232 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz.690 z późn. zm.), dotyczące wykonania ściany oddzielenia przeciwpożarowego z materiałów niepalnych. Jeżeli docieplenie zewnętrzne takiej ściany styropianem jest nierozprzestrzeniające ognia to przy projektowaniu budynku na sąsiedniej działce należy zachować z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe odległość pomiędzy ścianami zewnętrznymi tych budynków co najmniej 8 m lub doprowadzić do wymiany docieplenia ściany oddzielenia przeciwpożarowego na niepalną wełnę mineralną, co umożliwiłoby lokalizację projektowanego budynku z oknami w odległości 4 m od granicy działki,
2. W opinii tutejszego Biura z definicji wysokości budynku określonej w § 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. (Dz. U. Nr 75, poz.690 z późn. zm.), w której po wyrazach „do górnej powierzchni najwyżej położonego stropu, łącznie z grubością izolacji cieplnej i warstwy ją osłaniającej”, zapisano wyrazy „bez uwzględnienia wyniesionych ponad tę płaszczyznę maszynowni dźwigów i innych pomieszczeń technicznych”, wynika, że pierwsze wymienione wyrazy odnoszą się do stropodachu. W związku z powyższym, gdy ocieplenie leży na stropie nieużytkowanego poddasza to wysokość budynku powinna być określona do najwyżej położonego punktu konstrukcji przekrycia budynku,
3. W opinii tutejszego Biura wymaganie § 245 pkt 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. (Dz. U. Nr 75, poz.690 z późn. zm.) w odniesieniu do przedstawionego przykładu budynku mieszkalnego, w którym funkcjonują 4 klatki schodowe nie obsługujące i nie połączone ze strefą pożarową ZL II na parterze powinno być rozpatrywane przy uwzględnieniu przepisu ogólnego określonego w § 2 ust. 5 ww. rozporządzenia. Powoduje to, że wyposażenie wspomnianych klatek schodowych w urządzenia zabezpieczające przed zadymieniem, przy uwzględnieniu obowiązujących wymagań ochrony przeciwpożarowej dla budynków mieszkalnych, nie jest konieczne w związku z funkcjonowaniem wydzielonej na parterze strefy pożarowej ZL II.
Informacja nr 14
W odpowiedzi na pismo z dnia 8 listopada 2012 r. w sprawie wyjaśnień do stosowania wymagań przepisów rozporządzenia:
– Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.),
– Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719),
w odniesieniu do elementów wykończenia wnętrz i wyposażenia stałego na przykładzie zaprojektowanego i wykonanego budynku biurowego, uprzejmie informuję, że Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej nie opiniuje indywidualnych rozwiązań projektowych, które przewidywane są w odniesieniu do konkretnych obiektów budowlanych, chyba, że występuje jako organ II instancji w sprawach zażaleń dotyczących takich rozwiązań.
W związku z tym poniższe wyjaśnienie nie może być w żadnym przypadku wykorzystywane w kategoriach opinii lub innych form zajęcia stanowiska przez właściwe organy Państwowe Straży Pożarnej – w sytuacjach wymaganych przepisami prawa w odniesieniu do postępowań dotyczących indywidualnych przypadków.
Zastrzegając powyższe w opinii tutejszej Komendy należy stwierdzić, że przepisy ww. uregulowań prawnych zawierają bardzo ogólne wymagania dotyczące elementów wykończenia wnętrz nie odnoszące się bezpośrednio do aktualnie preferowanych rozwiązań w tym zakresie, dodatkowo jeszcze różnie interpretowane. W przypadku wykończenia i wyposażenia stałego dróg ewakuacyjnych występują następujące wymagania odnoszące się do rozpatrywanego przykładu:
1) na drogach komunikacji ogólnej, służących celom ewakuacji stosowanie wyrobów i materiałów budowlanych łatwo zapalnych jest zabronione (§ 258 ust. 2 rozporządzenia MI),
2) wyjścia z pomieszczeń na drogi ewakuacyjne powinny być zamykane drzwiami (§ 236 ust. 3 rozporządzenia MI),
3) składowanie materiałów palnych na drogach komunikacji ogólnej służących ewakuacji jest zabronione (§ 4 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia MSWiA).
Odnosząc się, przy uwzględnieniu poszczególnych ww. wymagań, do przedstawionego przykładu należy stwierdzić, że nie istnieje jednoznacznie zdefiniowane pojęcie pomieszczenia lub wnęki korytarza. W związku z tym wobec ustalenia przez projektanta, że rozpatrywane otwarte części kondygnacji zlokalizowane bezpośrednio przy korytarzu komunikacyjnym będącym drogą ewakuacyjną nie są pomieszczeniami, nie powinien ten fakt być kwestionowany. Niemniej, w przypadku gdy taka wnęka jest nazwana „magazynem podręcznym” to niewątpliwie ma tu zastosowanie wymaganie 3, co powoduje, że rzeczywiście jeżeli część korytarza ma spełniać powyższe funkcje to powinna być wydzielona ścianą
i zamykana drzwiami.
Co do zasady, nie uznaje się w opinii tut. Komendy wieszaków z ubraniami, jak również szaf ubraniowych i innych mebli (krzeseł, stołów, sof), nie przymocowanych na stałe do podłoża jako składowania materiałów palnych, o którym mowa w wymaganiu 3. W przypadku, gdy są to elementy wykończenia i wyposażenia stałego trwale związane z podłożem (posadzką, ścianą), to zgodnie z wymaganiem 1 wykładziny podłogowe, palne posadzki, boazerie, sufity podwieszane, muszą charakteryzować się cechą co najmniej trudno zapalności lub niezapalności, co w przypadku wykonania szaf ubraniowych, szafek kuchennych z materiałów niezapalnych jest spełnione. Za dopuszczalne uznaje się przechowywanie przedmiotów z materiałów niepalnych w szafach wykonanych z materiałów co najmniej trudno zapalnych.
Dodatkowo należy mieć na uwadze rozwiązania występujące w zagospodarowaniu kondygnacji wielu obiektów użyteczności publicznej, tzw. „open space”, gdzie w otwartej przestrzeni (np. biura) występują aneksy kuchenne, szafy z dokumentami, meble, dla których nie stawia się wymagań pod względem ograniczonej palności. Na tym tle, rozpatrywane rozwiązania uwzględniając tu, że szafki szatni zlokalizowane są we wnękach prostopadle do osi korytarza możliwe jest uznanie takiego ich ustawienia i wykonania z materiałów niezapalnych za spełniające co najmniej minimalny poziom bezpieczeństwa pożarowego wyznaczony przez ogólne wspomniane wymagania 1, 2, 3.
Data wydania: 2010 r.
Źródło: Komenda Główna PSP, https://www.gov.pl/web/kgpsp/
Informacja nr 1
W odpowiedzi na pismo w sprawie stanowiska dotyczącego zabezpieczenia przed zadymieniem klatek schodowych stanowiących drogi ewakuacyjne w budynkach mieszkalnych wysokich informuję, co następuje.
W świetle przesłanej korespondencji kluczowym zagadnieniem jest ustalenie współzależności pomiędzy wymaganiami dotyczącymi wydzielenia klatki schodowej oraz zabezpieczenia przed zadymieniem dróg ewakuacyjnych. Przedmiotową kwestię rozstrzyga
§ 246 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.). W kontekście wspomnianego wydzielenia klatki schodowej ustalenia zawarte są w ust. 1 tego paragrafu, który stanowi, że w budynku wysokim (W) i wysokościowym (WW) powinny być co najmniej dwie klatki schodowe obudowane i oddzielone od poziomych dróg komunikacji ogólnej oraz pomieszczeń przedsionkiem przeciwpożarowym, odpowiadającym wymaganiom § 232. Alternatywnym sposobem spełnienia powyższego wymogu jest przyjęcie rozwiązań przewidzianych w ust. 5 cytowanego § 246. Należy przy tym zwrócić uwagę, że zawarty w przedmiotowym przepisie wymóg wyposażenia klatek schodowych w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub samoczynne urządzenia oddymiające uruchamiane za po-mocą systemu wykrywania dymu, jest jednym z substytutów przepisu dotyczącego wy-dzielenia klatki schodowej.
Natomiast analizując dalsze przepisy rozpatrywanego § 246, w szczególności ust. 2 i 3, w kontekście zabezpieczenia przed zadymieniem klatek schodowych i przedsionków przeciwpożarowych, stanowiących drogę ewakuacyjną, należy zauważyć, że dla budynków mieszkalnych wysokich nie stawiają one wymagań w tym zakresie. Wymóg wyposażenia w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub samoczynne urządzenia oddymiające uruchamiane za pomocą systemu wykrywania dymu w stosunku do budynków mieszkalnych ZL IV, dotyczy wyłącznie budynków wysokościowych.
Odnosząc powyższe uwarunkowanie do przepisów § 12 ust. 1 pkt 4 i 5 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563), wobec wyłączenia zawartego w cytowanym pkt 4, należy stwierdzić, że w przypadku budynków wysokich ZL IV kryteria zawarte w wymienionych przepisach nie mają zastosowania.
Jednocześnie informujemy, że przy ocenie budynków istniejących pod kątem za-grożenia życia ludzi należy rozpatrywać całokształt technicznych warunków dotyczących możliwości ewakuacji ludzi występujących w danym budynku oraz mieć świadomość, że wymienione w cytowanym § 12 ust. 1 pkt 1-6 kryteria są jedynie szczególnymi przesłankami wskazującymi na ryzyko występowania wspomnianego zagrożenia ludzi.
Informacja nr 2
W odpowiedzi na pismo dotyczące wymaganej odległości zbiorników z gazem płynnym, służących zasilaniu instalacji gazowych w budynkach, od elektroenergetycznych linii napowietrznych, informuję, że § 179 ust. 9 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny od-powiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) nie różnicuje wymagań w tym zakresie od rodzaju stosowanych zbiorników – podziemne, czy nad-ziemne. Zgodnie z tymi wymaganiami odległość każdego takiego zbiornika od rzutu poziomego skrajnego przewodu elektroenergetycznej linii napowietrznej, a także od szyny zelektryfikowanej linii kolejowej lub tramwajowej powinna wynosić co najmniej:
– 3 m – przy napięciu linii elektroenergetycznej lub sieci trakcyjnej do 1 kV,
– 15 m – przy napięciu linii elektroenergetycznej lub sieci trakcyjnej równej lub większej od
1 kV
Jednakże w przypadku zbiorników podziemnych powyższe odległości ze względu na bezpieczeństwo pożarowe należy mierzyć od ich urządzeń znajdujących się na zewnątrz, takich jak przyłącza i króćce, zawory odcinające lub przewody z zaworami bezpieczeństwa, czyli od miejsc, w których może dojść do powstania zagrożenia.
Informacja nr 3
W odpowiedzi na pismo w sprawie wyjaśnienia, czy brak podziału korytarzy stanowiących drogę ewakuacyjną w strefach pożarowych ZL na odcinki nie dłuższe niż 50 m przegrodami z drzwiami dymoszczelnymi lub przez zastosowanie urządzeń technicznych zapobiegających rozprzestrzenianiu się dymu jest podstawą do uznania użytkowanego budynku istniejącego za zagrażający życiu ludzi w związku z ustaleniami § 12 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia MSWiA z dnia 21.04.2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80 poz. 563) uprzejmie informuję co następuje.
W § 12 ust. 1 pkt. 5 ww. rozporządzenia MSWiA określającym podstawy do uznania użytkowanego budynku za zagrażający życiu ludzi ze względu na niezapewnienie przez występujące w nim warunki techniczne możliwości ewakuacji ludzi wskazuje się, że taką podstawą jest również niezabezpieczenie przed zadymieniem dróg ewakuacyjnych wymienionych w przepisach techniczno-budowlanych w określony w nich sposób.
Przepisy techniczno-budowlane, w § 243 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny od-powiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.), jednoznacznie wskazują, że wymagane tam rozwiązania zapobiegają rozprzestrzenianiu się dymu, tj. zabezpieczają przed zadymieniem korytarza będącego drogą ewakuacyjną. Tak więc, brak rozpatrywanych zabezpieczeń powinien być traktowany jako podstawa do uznania budynku istniejącego za zagrażający życiu ludzi. Należy przy tym zauważyć, że jak wskazuje praktyka, występowanie tylko tego braku w zabezpieczeniu przeciwpożarowym budynków jest rzadko spotykane. Najczęściej występują także inne nieprawidłowości dotyczące warunków ewakuacji, stanowiące zgodnie z ustaleniami punktu 1÷6 § 12 ust. 1 ww. rozporządzenia MSWiA podstawę do uznania danego budynku istniejące-go za zagrażający życiu ludzi.
Wobec powyższego wyraża się pogląd, iż w przypadku braku rozpatrywanego zabezpieczenia w budynku należy dokonać wnikliwej analizy rzeczywistej skali negatywnego wpływu tego faktu na warunki ewakuacji w przedmiotowym budynku. Przypomina się, iż omawiane zabezpieczenie ma za zadanie, w przypadku pożaru w po-mieszczeniu zlokalizowanym przy długim (ponad 50 m) korytarzu, ograniczenie zady-mienia tego korytarza do jednej jego części, o maksymalnej długości do 50 m. Z wymaganych dopuszczalnych długości dojść ewakuacyjnych wynika, że w takim przypadku zakłada się, iż zadymienie części korytarza wiodącej do drugiego wyjścia ewakuacyjnego (klatki schodowej) nie przekroczy poziomu uniemożliwiającego bezpieczną ewakuację.
Informacja nr 4
W odpowiedzi na pismo w sprawie wyjaśnień stosowania wymagań dotyczących tzw. „pomieszczeń zamkniętych” zawartych w § 234 ust. 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim po-winny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) uprzejmie informuję, że w naszym rozumieniu w pojęciu „pomieszczenia zamknięte” mieszczą się wszelkie przestrzenie w budynku, co do których istnieje obowiązek ich zamknięcia (wydzielenia) ścianami i stropami o określonej odporności ogniowej, ale nie stanowiącymi elementów oddzielenia przeciwpożarowego w rozumieniu § 232 ust. 4.
W związku z powyższym przepusty instalacyjne o średnicy większej niż 0.04 m klasy odporności ogniowej EI 60 powinny być stosowane w ścianach i stropach niebędących elementami oddzielenia przeciwpożarowego następujących pomieszczeń:
– kotłowni, składów paliwa stałego, żużlowni, magazynów oleju opałowego wymienionych w § 220,
– piwnic budynków za wyjątkiem budynków ZL IV niskich (N) i średniowysokich (SW) wymienionych w § 250 ust.1,
– maszynowni wentylacyjnych i klimatyzacyjnych w budynkach mieszkalnych średniowysokich (SW) i wyższych oraz w innych budynkach o wysokości powyżej dwóch kondygnacji nadziemnych wymienionych w § 268 ust. 1 pkt 5,
– przedsionków przeciwpożarowych wymienionych w § 232 ust. 3,
– obudowy (ściany i stropy) klatek schodowych lub pochylni w budynkach o klasie odporności pożarowej C, B, A wymienione w § 259 ust.1,
– mieszkań i samodzielnych pomieszczeń mieszkalnych w strefach pożarowych/budynkach kwalifikowanych do kategorii zagrożenia ludzi ZL IV i ZL V wysokich (W) i wysokościowych (WW) wymienionych w § 217 ust. 2,
– holów i korytarzy stanowiących drogę komunikacji ogólnej będących drogami ewakuacyjnymi wiodącymi od wyjścia z klatki schodowej do wyjścia na zewnątrz budynku wymienione w § 256 ust. 5 i § 256 ust. 6.
Z punktu widzenia bezpieczeństwa pożarowego ww. pomieszczeń i części budynków również przejścia instalacyjne przewodów wentylacyjnych przez ściany i stropy pomieszczeń zamkniętych powinny być zabezpieczone do klasy odporności ogniowej EI 60, a na przewodach wentylacyjnych powinny być zamontowane klapy przeciwpożarowe o klasie odporności ogniowej co najmniej EIS 60.
Informacja nr 5
W odpowiedzi na pismo w sprawie pytań i wniosków zgłoszonych podczas narady służbowej naczelników, kierowników sekcji i strażaków pełniących służbę w pionie kontrolno-rozpoznawczym, jak również rzeczoznawców do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych z terenu województwa dolnośląskiego informuję co następuje.
1. Zgodnie z treścią przepisu § 12 ust. 12 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Nr 124, poz. 1030) dopuszcza się usytuowanie drogi pożarowej w odległości mniejszej niż 5 m od chronionego budynku, pod warunkiem, że ściana zewnętrzna budynku na tym odcinku oraz w odległości do 5 m od niego posiada klasę odporności ogniowej wymaganą dla ściany oddzielenia pożarowego tego budynku. Ponieważ przepis nie precyzuje żadnych dodatkowych detali dotyczących wysokości, na jakiej ściana powinna spełniać to kryterium, należy przyjmować, że wspomniany przepis dotyczy całej wysokości tej ściany.
2. Zgodnie z § 209 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz.690, z późn. zm.) budynki oraz części budynków, określone jako ZL, zalicza się do jednej lub do więcej niż jedna spośród wskazanych w tym rozporządzeniu kategorii zagrożenia ludzi, jeżeli stanowią one odrębne strefy pożarowe. W myśl powyżej przywołanego przepisu, jedynie części budynku stanowiące odrębne strefy pożarowe mogą być rozpatrywane indywidualnie. Dlatego wydzielona strefa pożarowa ZL III znajdująca się na parterze budynku, który w pozostałej części został zakwalifikowany do kategorii zagrożenia ludzi ZL IV, może być rozpatrywana niezależnie od części mieszkalnej, przy uwzględnieniu jedynie warunków ewakuacji, jeżeli obejmują one wspólne odcinki dróg ewakuacyjnych. Natomiast, w przypadku, kiedy rozpatrywany budynek stanowi jedną strefę pożarową, wszystkie części tego budynku powinny spełniać wymagania określone za-równo dla kategorii zagrożenia ludzi ZL III, jak i dla ZL IV. W związku z powyższym, w ocenie tutejszego Biura, zawiadomienie o uzgodnieniu, o którym mowa w § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 lipca 2003 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 121, poz. 1137 i z 2009 r. Nr 119, poz. 998) powinno zawierać dane niezbędne do stwierdzenia zgodności rozwiązań projektu budowlanego z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej, całego budynku lub jego części, jaką jest odrębna strefa pożarowa.
3. Zawiadomienie o uzgodnieniu projektu budowlanego, o którym mowa w § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 lipca 2003 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 121, poz. 1137 i z 2009 r. Nr 119, poz. 998), którego rozwiązania projektowe dotyczą warunków ochrony przeciwpożarowej obiektu budowlanego, powinno zawierać dane niezbędne do stwierdzenia zgodności rozwiązań tego projektu z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej, całego budynku lub jego części. Oznacza to, że uzgodnienie projektu obejmujące jedynie modernizację instalacji, rozumianą jako przebudowa i rozbudowa instalacji wodno-kanalizacyjnej, a także zmiany związane z projektem ocieplenia budynku, przy założeniu, że rozwiązania te nie wymagają sporządzenia nowego projektu budowlanego w zakresie warunków ochrony przeciwpożarowej obiektu lub jego części, nie wymaga zawiadomienia, o którym mowa w § 7 ust. 1 ww. rozporządzenia.
4. W odpowiedzi na pytanie dotyczące ustalenia odległości pomiędzy budynkiem nowoprojektowanym a budynkiem PM, znajdującym się na sąsiedniej działce budowlanej, którego parametr gęstości obciążenia ogniowego jest nieznany i zachodzą okoliczności uniemożliwiające jego określenie przez właściciela obiektu PM informuję, że prawa i obowiązki uczestników procesu budowlanego, jak również proce-dury postępowania poprzedzającego rozpoczęcie robót budowlanych określa ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. nr 156 poz. 1118). Dokumentacja projektowa obiektu PM znajdującego się na sąsiedniej działce, która po-winna zawierać również dane dotyczące gęstości obciążenia ogniowego obiektu, jeżeli nie nastąpiła zmiana sposobu jego użytkowania, znajduje się w Wydziale Architektury i Budownictwa właściwym dla lokalizacji tego obiektu. W związku z powyższym istnieje możliwość wystąpienia do tego urzędu z wnioskiem o udostępnienie tych danych. W przypadku, gdyby ten urząd nie posiadał przedmiotowych danych, zgodnie z art. 28 pkt. 2 ww. ustawy, użytkownicy lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu, dla którego wnioskuje się o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę, są stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na tą budowę, a zatem urząd może wystąpić do nich o udostępnienie przedmiotowych danych. Ponadto, informacja o gęstości obciążenia ogniowego obiektu powinna znajdować się w treści zawiadomienia o uzgodnieniu projektu budowlanego, przesłanego komendantowi wojewódzkiemu PSP przez rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych, jeżeli obiekt ten wzniesiono po 1999 r.
5. Zgodnie z § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 lipca 2003 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 121, poz. 1137 i z 2009 r. Nr 119, poz. 998) rzeczoznawca ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych przesyła komendantowi wojewódzkiemu PSP, w terminie 14 dni od dnia uzgodnienia, zawiadomienie o uzgodnieniu, którego zakres jest zgodny ze wzorem określonym w załączniku do tego rozporządzenia i obejmuje między innymi warunki ewakuacji, przy czym zakres tych danych powinien umożliwić stwierdzenie zgodności rozwiązań projektu budowlanego z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej, co oznacza, iż powinny być przedstawione podstawowe dane dotyczące zasad, jakie zostały odpowiednio przyjęte dla zapewnienia wspomnianych warunków ewakuacji.
6. Zgodnie z przepisem § 6 ust. 6 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Nr 124, poz. 1030) wymaganą ilość wody do celów przeciwpożarowych do zewnętrznego gaszenia pożaru dla zbiorników z pro-duktami naftowymi, z wyjątkiem występujących na stacjach paliw i stacjach gazu płynnego oraz wymienionych w ust. 5 wspomnianego powyżej § 6, czyli zbiorników z gazami palnymi niebędącymi produktami naftowymi, określa się zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i pro-duktów naftowych i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 243, poz. 2063 oraz z 2007 r. Nr 240, poz. 1753). Zgodnie z przepisem § 74 ust. 1 wspomnianego powyżej rozporządzenia Ministra Gospodarki, przeciwpożarowe zaopatrzenia w wodę powinno być zapewnione dla zbiorników o łącznej pojemności powyżej 15 m3. W myśl przytoczonych powyżej przepisów, zarówno dla zbiorników z gazem płynnym o pojemności do 15 m3, jak również dla budynków w zabudowie jednorodzinnej, nie wymaga się zapewnienia przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru, z zastrzeżeniem § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia MSWiA z 24 lipca 2009 r. (Dz. U. Nr 124, poz. 1030).
7. Definicja określenia „miasto” została zawarta w ustawie z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych (Dz. U. nr 166 poz. 1612 z późn. zm.), przy czym zastosowane w § 9 ust. 3 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Nr 124, poz. 1030) sformułowanie „poza obszarami miejskimi” oznacza obszar poza granicami administracyjnymi „miasta”.
8. Określenie „część mieszkalna” zastosowane w art. 23 ust. 11 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. z 2009 r. nr 12 poz. 68) oznacza zespół pomieszczeń mieszkalnych i pomocniczych, mających odrębne wejście, wydzielony stałymi przegrodami budowlanymi, umożliwiający stały pobyt ludzi i prowadzenie samodzielnego gospodarstwa domowego.
9. W odpowiedzi na pytanie dotyczące wystąpień organizatorów wypoczynku, do komendantów powiatowych PSP, o zatwierdzenie kart kwalifikacyjnych obiektów wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej informuję, że w Dzienniku Ustaw nr 218 z 2009 r. pod pozycją 1696 ukazało się rozporządzenie Ministra Edukacji Na-rodowej z dnia 9 grudnia 2009 r., które będzie obowiązywało od dnia 1 marca 2010 r., zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania. W świetle tego przepisu procedury zgłaszania wypoczynku dzieci i młodzieży ulegają zasadniczym zmianom. Jednym z elementów dokumentacji zgłoszeniowej wypoczynku jest obowiązek przedłożenia przez jego organizatora (w formie załącznika) kopii wydanej właścicielowi, zarządcy lub użytkownikowi obiektu bądź terenu opinii właściwej miejscowo komendy powiatowej (miejskiej) Państwowej Straży Pożarnej lub protokołu okresowej kontroli Państwowej Straży Pożarnej, w zakresie spełnienia przez wspomniany obiekt lub teren wymagań przeciwpożarowych. Rozporządzenie wprowadza także obowiązek przesłania elektronicznej wersji dokumentacji zgłoszeniowej, w tym załączników, przez kuratora oświaty właściwego ze względu na miejsce siedziby lub zamieszkania organizatora wypoczynku, m.in. do komendanta powiatowego (miejskiego) PSP, właściwego ze względu na miejsce lokalizacji wypoczynku.
Należy również zwrócić uwagę, że rozpatrywany przepis nie określa okresu ważności opinii lub protokołu z kontroli okresowej przeprowadzonej przez komendę powiatową (miejską) PSP. Zatem do wspomnianego komendanta należy decyzja o ewentualnym przeprowadzeniu ponownych czynności kontrolno-rozpoznawczych lub uznaniu za wystarczające informacji zawartych w przedłożonych dokumentach.
W przypadku złożenia wniosku przez właściciela, zarządcę lub użytkownika obiektu, w którym przewiduje się organizację wypoczynku, o wydanie wspomnianej po-wyżej opinii, należy postępować zgodnie z zasadami określonymi w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego oraz ustawy o Państwowej Straży Pożarnej.
10.Przepisy techniczno-budowlane, jak również Polskie Normy nie definiują w sposób jednoznaczny parametrów magazynu wysokiego składowania. Wobec braku regulacji prawnych w tym zakresie, przy opracowywaniu projektów budowlanych należy, zgodnie z postanowieniami ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. Nr 156 z 2006 r. poz. 1118 z późn. zm), stosować zasady wiedzy technicznej. Przydatną w tym przypadku może być opinia Centrum Edukacji Logistycznej Instytutu Logistyki i Magazynowania w Poznaniu wskazująca, że o wysokim składowaniu można mówić, gdy towary są składowane na wysokości powyżej 1,7 m, na której to wysokości do wykonywania prac transportowych konieczne jest stosowanie wózka unoszącego. Każdorazowo ostatecznej kwalifikacji budynku magazynowego powinien dokonywać projektant procesu technologicznego w obiekcie, wspólnie z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.
11.Aktualny wzór wykazu rzeczoznawców do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych zamieszczony na stronach internetowych KG PSP oraz komend wojewódzkich PSP, obejmujący wszystkich czynnych rzeczoznawców z całego kraju, zawiera dane adresowe pozwalające na wybór rzeczoznawcy również według kryterium miejsca zamieszkania. Obecnie obowiązujący układ wykazu zapewnia równe traktowanie rzeczoznawców z terenu całego kraju. Jednocześnie informujemy, iż w naszej ocenie, wspomnianej równości nie narusza tworzenie wyciągów z wykazu krajowego według kryterium zamieszkania na terenie danego województwa, jednak pod warunkiem zapewnienia jednoczesnej dostępności wspomnianego wykazu ogólnokrajowego, z tego samego poziomu dostępu. Ponadto informuję, że kompletny wykaz rzeczoznawców, zawierający dane nie udostępniane na stronach internetowych, będzie przekazywany komendom wojewódzkim PSP dwa razy w roku, po przeprowadzeniu egzaminów dla kandydatów na rzeczoznawców do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, który będzie zawierać także dane tych osób, które uzyskały w wyniku postępowania kwalifikacyjnego akty powołania na rzeczoznawcę w ostatniej edycji egzaminu.
Informacja nr 6
Odpowiadając na pismo w sprawie stosowania wymagań § 270 ust. 5 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) informuję, iż w opinii tutejszej Komendy zawarte w tym przepisie wymagania w zakresie skuteczności zadziałania w podwyższonej temperaturze urządzeń do odprowadzania dymu i ciepła dotyczą również okien oddymiających.
Odnosząc się z kolei do drugiej części zapytania informuję, że zdaniem tutejszej Komendy, okna oddymiające będące urządzeniami przeciwpożarowymi składającymi się z okna i siłownika, powinny być badane i dopuszczane jako jedno urządzenie przeciwpożarowe w całości. Tym samym nie jest właściwe na przykład stosowanie siłownika posiadającego oznakowanie CE do dowolnego okna, niezależnie od tego, jaka notyfikowana jednostka certyfikująca wydała dany certyfikat. Wydaje się natomiast, że jedynym możliwym odstępstwem od tej zasady może być, i to wyłącznie w przypadku budynków istniejących, zastosowanie w szczególnie uzasadnionych przypadkach, np. gdy konieczne jest oddymianie klatki schodowej przy zastosowaniu istniejącego już okna o określonej konstrukcji i wymiarach, dopuszczenia na zasadach jednostkowego zastosowania w obiekcie budowlanym (art. 10 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych). Powyższe wiąże się z koniecznością podjęcia działań przewidzianych dla rozwiązania zastępczego, nie pogarszającego warunków ochrony przeciwpożarowej obiektu, wynikającego z procedur określonych w § 2 ust. 2 i 3a rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim po-winny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.). Na-leży przy tym jeszcze raz zaznaczyć, że zastosowanie takiej procedury może dotyczyć jedynie specyficznych przypadków, w których występują szczególne uwarunkowania lokalne (np. względy ochrony zabytków).
Informacja nr 7
W odpowiedzi na pismo w sprawie wyjaśnień dotyczących częstotliwości prowadzenia przeglądów technicznych i czynności konserwacyjnych urządzeń przeciwpożarowych, informuję, że przepisy § 3 ust. 2 i 3 rozporządzenia MSWiA z dnia 21.04.2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563) określają jedynie minimalne wymogi w zakresie częstotliwości przeprowadzenia przeglądów technicznych i czynności konserwacyjnych urządzeń przeciwpożarowych, w tym systemów sygnalizacji pożarowej, dźwiękowych systemów ostrzegawczych, systemów kontroli rozprzestrzeniania dymu i ciepła oraz innych systemów bezpieczeństwa sterujących urządzeniami przeciwpożarowymi, wskazując jednocześnie na konieczność postępowania w tym zakresie zgodnie z instrukcją ustaloną przez producenta oraz zasadami określonymi w Polskich Normach, dokumentacji techniczno-ruchowej oraz instrukcjach obsługi. Zatem, faktyczna częstotliwość przeprowadzania czynności przeglądowych i konserwacyjnych powinna być wypadkową powyższych czynników, przy czym w kontekście przeprowadzenia tych czynności częściej niż raz w roku, w naszej ocenie, rozstrzygająca powinna być instrukcja producenta danego urządzenia. Jeśli wspomniana instrukcja zawiera odesłanie do określonego standardu technicznego (np. specyfikacji technicznej PKN-CEN/TS 54-14 „Systemy sygnalizacji pożarowej. Część 14: Wytyczne planowania, projektowania, in-stalowania, odbioru, eksploatacji i konserwacji”), wówczas należy stosować częstotliwości przewidziane w tym standardzie.
Informacja nr 8
W odpowiedzi na pismo w sprawie wyjaśnień do stosowania wymagań § 226 ust.1 rozporządzenia MI z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) w odniesieniu do przypadku, gdy niezamykany bramą zjazd z poziomu terenu na poziom podziemnego garażu prowadzi, wydzielonym ścianami klasy odporności ogniowej REI 120 tunelem, a następnie do położonych naprzeciwlegle, w odległości minimalnej 13,4 m bram wjazdowych (bez odporności ogniowej) na jedną z dwóch powierzchni garażowych, uprzejmie informuję, że przedstawione rozwiązanie nie może być przyjęte za dopuszczalne w świetle ustaleń
§ 226 ust. 1.
Wynika to z faktu, iż strefę pożarową stanowi budynek albo jego część oddzielona od innych części budynku elementami oddzielenia przeciwpożarowego, bądź też pasami wolnego trenu o szerokości nie mniejszej niż dopuszczalna odległość od innych budynków.
W rozpatrywanym przypadku, gdy zjazd (zakryty tunel) i garaż zlokalizowany jest pod budynkiem nie można rozpatrywać odległości pomiędzy dwiema częściami garażu na zasadzie „pasa wolnego terenu o szerokości nie mniejszej niż dopuszczalna odległość od innych budynków”.
Dla wnętrza budynku podział na strefy pożarowe należy rozpatrywać tylko przez zastosowanie elementów oddzieleń przeciwpożarowych, co powoduje także w rozpatrywanym przypadku konieczność uwzględnienia jako strefy pożarowej/części strefy pożarowej powierzchni zjazdu i powierzchni poziomu podziemnego budynku przed bramami wjazdowymi do części garażowych.
Wobec powyższego w tym przypadku zjazd i powierzchnia poziomu podziemnego przed bramami wjazdowymi powinna być wliczona do strefy pożarowej jednej z części garażowych. Skutkuje to koniecznością zastosowania co najmniej jednej bramy wjazdowej przeciwpożarowej do jednej z części garażowych o klasie odporności ogniowej EI 60 lub 2 bram przeciwpożarowych EI 60, gdyby łączna powierzchnia zjazdu, części przed bramami w połączeniu z powierzchnią części garażowej przekraczała 1500 m2 (dotyczy to przypadku, gdy nie stosuje się instalacji wentylacji oddymiającej z systemem sygnalizacji pożarowej).
Informacja nr 9
Odpowiadając na pismo dotyczące zasad projektowania urządzeń służących do grawitacyjnego usuwania dymu i ciepła poprzez okna oddymiające, wyjaśniam co następuje.
Przepisy przeciwpożarowe oraz techniczno – budowlane nie regulują kwestii dotyczącej zasad projektowania urządzeń służących do usuwania dymu oraz zapobiegających zadymieniu. W tym zakresie określono w nich jedynie wymagania, gdzie tego typu urządzenia powinny być zastosowane oraz niektóre kryteria techniczne i funkcjonalne, jakie powinny być przez te urządzenia spełnione. Zgodnie z § 3 ust 1. rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr. 80, poz. 563), rozwiązania dotyczące „urządzeń oddymiających” muszą być przed-miotem projektu, który podlega uzgodnieniu przez rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych, w celu potwierdzenia zawartych w nim rozwiązań z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej.
Należy podkreślić, że rozwiązania przyjmowane w tych projektach, powinny być, zgodnie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. 2006 r. Nr 156 poz. 1118 z późn. zm.), projektowane w sposób określony w przepisach, w tym techniczno – budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej.
Mając powyższe na względzie, poruszoną w Państwa piśmie kwestię dotyczącą konieczności zastosowania „dwóch sekcji okien sterowanych systemem kontroli kierunku wiatru” lub przyjęcia innych rozwiązań, w celu wyeliminowania niekorzystnego wpływu wiatru bocznego na skuteczność systemu do grawitacyjnego usuwania dymu i ciepła poprzez okna oddymiające, powinien rozstrzygnąć, na zasadach wiedzy technicznej, projektant i rzeczoznawca ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych.
Jednocześnie informuję, że szczegółowe informacje na temat wpływu warunków zewnętrznych takich jak: śnieg, wiatr i temperatura otocznia na skuteczność systemów do oddymiania i usuwania ciepła oraz wytyczne w zakresie sposobów eliminacji, niekorzystnego wpływu tych czynników, zawierają normy lub raporty techniczne, jak np. dokument CEN/TR 12101-5:2005 Smoke And Heat Control Systems – Part 5: Guidelines On Functional Recommendations And Calculation Methods For Smoke And Heat Exhaust Ventilation Systems, które są w tym zakresie źródłami wiedzy technicznej.
Informacja nr 10
W odpowiedzi na pismo w sprawie zasad ustalania odległości od budynków i granic działki zbiorników ze skroplonym metanem (LNG) projektowanej stacji tankowania autobusów uprzejmie informuję, że nie funkcjonują krajowe uregulowania prawne w tym zakresie i ww. stacje powinny być projektowane na zasadach wiedzy technicznej zawartych m.in. w normach technicznych. Ze względu na to, że w rozpatrywanym zakresie nie funkcjonują Polskie Normy wskazane jest zastosowanie wymagań innych norm, np. NFPA 59a Standard for the Production, Storage and Han-dling of Liquefied Natural Gas (LNG), czy też opracowania Instytutu Gazu i Nafty w Krakowie.
Informacja nr 11
W odpowiedzi na pismo dotyczące obowiązku wydzielenia klatki schodowej niebędącej drogą ewakuacyjną w budynku zaliczanym do kategorii zagrożenia ludzi ZL II, uprzejmie informuję, że z formalnego punktu widzenia wymagania § 245 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dn. 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) nie mają zastosowania do klatek schodowych łączących kondygnacje budynku w ramach jednej strefy pożarowej, jeśli wspomniane klatki schodowe nie są drogą ewakuacyjną. Niemniej projektując rozwiązania w zakresie ochrony przeciwpożarowej oparte na powyższym założeniu, należy zwracać szczególną uwagę na następujące aspekty:
– ryzyka związane ze swobodną dyspersją dymu i gazów pożarowych na wszystkich kondygnacjach połączonych otwartą klatką schodową,
– związaną z powyższym konieczność zaplanowania jednoczesnej ewakuacji osób ze wszystkich wspomnianych kondygnacji,
– zmienione warunki dopływu dymu i gazów pożarowych do obudowanych i zamkniętych ewakuacyjnych klatek schodowych, przy jednoczesnej ewakuacji z wszystkich kondygnacji połączonych otwartą klatką schodową, w stosunku do sytuacji, w której wszystkie klatki schodowe są obudowane i zamknięte drzwiami,
– ryzyko związane z bezwarunkowym zachowaniem osób postronnych przebywających w obiekcie, polegającym na odruchowym dążeniu do skorzystania na wypadek ewakuacji z drogi komunikacyjnej, którą dana osoba weszła do obiektu.
W związku z powyższym przy opracowywaniu scenariusza pożarowego należy omówione powyżej aspekty (ryzyka) wziąć pod uwagę, wskazując przy tym rozwiązania techniczne i organizacyjne służące eliminacji wspomnianych ryzyk, np.:
– przewidzenie urządzeń zapobiegających zadymieniu klatek schodowych w miejsce urządzeń oddymiających,
– potrzeby zapewnienia możliwości usuwania dymu z otwartej klatki schodowej,
– wdrożenie w obiekcie wysokiego standardu zarządzania bezpieczeństwem pożarowym w kontekście alarmowania o powstaniu pożaru i kierowania ewakuacją.
Ponadto, w odniesieniu do budynków kwalifikowanych do kategorii zagrożenia ludzi ZL II, należy mieć na uwadze wymagania § 227 ust. 5 ww. rozporządzenia MI. Przedmiotowy przepis stanowi, że w przypadku stref pożarowych zaliczanych do kategorii zagrożenia ludzi ZL II o powierzchni przekraczającej 750 m2 w budynku wielokondygnacyjnym, na każdej kondygnacji należy zapewnić możliwość ewakuacji ludzi do innej strefy pożarowej. Nie jest spełnieniem tego warunku możliwość wyjścia do obudowanej klatki schodowej, zamykanej drzwiami o klasie odporności ogniowej co najmniej EI 30, wyposażonej w urządzenia zabezpieczające przed zadymieniem, które to rozwiązanie, zgodnie z ustaleniami § 256 ust. 2 tego rozporządzenia, pozwala jedynie na ograniczenie długości dojścia ewakuacyjnego. Powinno to być wyjście na tej samej kondygnacji do innej strefy pożarowej oddzielonej elementami oddzielenia przeciwpożarowego, o których mowa w § 232 ust. 4. W związku z powyższym należy stwierdzić, że w omawianej grupie budynków spełnienie wspomnianych wymagań § 227 ust. 5, przy istnieniu w budynku otwartej klatki schodowej, może być niemożliwe ze względów technicznych.
Informacja nr 12
Odpowiadając na pismo w sprawie wyjaśnienia przepisów dotyczących „klasyfikacji w zakresie odporności ogniowej”, zgodnych z normą EN 13501-2:2007 „Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków – Klasyfikacja na pod-stawie badań odporności wyłączając instalację użytkową”, informuję, że wymagania, metody badań i oceny, jak również warunki oceny zgodności sufitów podwieszanych sprzedawanych w postaci kompletnego zestawu (łącznie z wyposażeniem), rusztów sufitowych sprzedawanych jako kompletny zestaw lub w oddzielnych elementach oraz płyt sufitowych, w tym sufitów podwieszonych z płyt gipsowo-kartonowych określone zostały w Polskiej Normie PN-EN 13964:2005 „Sufity podwieszane – Wymagania i metody badań”. Wspomniana powyżej norma jest normą zharmonizowaną z dyrektywą budowlaną, co w świetle przepisu art. 6 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. nr 92 poz. 881 z późn. zm.) oznacza, że wyrób ten nadaje się do stosowania przy wykonywaniu robót budowlanych, jeżeli jest oznakowany CE. W związku z zakończeniem w dniu 01.01.2007 r. okresu przejściowego, ustalonego dla ww. normy dotyczącej sufitów podwieszanych, w chwili obecnej nie powinno mieć miejsca opracowywanie oraz posługiwanie się przez producenta bądź dostawcę wyrobu aprobatą techniczną.
Jednocześnie informuję, iż zgodnie z określonym w załączniku harmonizują-cym tej normy systemem oceny zgodności, czyli co najmniej systemem „3”, wyroby te powinny zostać poddane wstępnemu badaniu typu prowadzonemu przez akredytowane (jak również notyfikowane) laboratorium i zakładowej kontroli produkcji. Na podstawie pozytywnych wyników badań producent powinien oznakować wyrób znakiem CE, jak również wystawić deklarację zgodności wyrobu z przywołaną wyżej normą.
Ponadto informuję, że wspomniana norma przywołuje w swej treści normę PN-EN 13501-2, jako właściwą dla klasyfikacji sufitów podwieszanych w zakresie odporności ogniowej. W związku z powyższym, w odniesieniu do wyrobów o deklarowanej przez producenta klasie odporności ogniowej lub reakcji na ogień, raport z wstępnego badania typu, o którym mowa powyżej, powinien zawierać również wyniki badań wyrobu w zakresie tych parametrów.
Informacja nr 13
W odpowiedzi na pismo w sprawie wyjaśnień odnośnie postępowania przedstawicieli PSP prowadzących czynności kontrolno-rozpoznawcze w związku z zajmowaniem stanowiska przez organy PSP w sprawie zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym uprzejmie informuję, że zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. Nr 120, poz. 1133 i z 2008 r. Nr 201, poz. 1239) projekt budowlany powinien zawierać warunki ochrony przeciwpożarowej określone w odrębnych przepisach, tj. § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 121, poz. 1137 i z 2009 r. Nr 119, poz. 998).
W § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia MSWiA wskazuje się na konieczność określenia „wyposażenia w gaśnice” obiektu budowlanego, co jest rozumiane jako określenie rodzaju gaśnic, który powinien być dostosowany do gaszenia tych grup pożarów, które mogą wystąpić w obiekcie, określenie masy lub objętości środka gaśniczego i miejsca lokalizacji gaśnic (§ 28 i § 29 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów – Dz. U. Nr 80, poz. 563).
Nie zabrania się projektantowi, który powinien opracowywać warunki ochrony przeciwpożarowej, wskazać producenta danego rodzaju gaśnic, natomiast jeżeli w projekcie budowlanym obiektu wskazano konkretnego producenta gaśnicy czy hydrantu, a inwestor wyposażył obiekt w sprzęt o tych samych parametrach technicznych, w tym pod względem skuteczności gaśniczej lub wydajności przy tym samych parametrach instalacji wodociągowej przeciwpożarowej, to funkcjonariusz PSP prowadzący czynności „odbiorowe” nie może zająć negatywnego stanowiska w sprawie zgodności wykonania obiektu z projektem budowlanym i tym samym ograniczać możliwość uzyskania pozwolenia na użytkowanie takiego obiektu.
Jedyną okolicznością, w związku z którą uzasadnione mogłoby być stwierdzenie niezgodności wykonania obiektu z projektem budowlanym, jest sytuacja, gdy urządzenie przeciwpożarowe innego producenta niż wskazany w projekcie nie zapewniał spełnienia kryteriów funkcjonalnych narzuconych w tym projekcie (np. niemożność zapewnienia określonych parametrów ochrony przed zadymieniem). Jednak w odniesieniu do gaśnic oraz hydrantów wystąpienie takiej okoliczności jest mało prawdopodobne.
Informacja nr 14
W odpowiedzi na pismo w sprawie kwalifikacji do kategorii zagrożenia ludzi wolnostojącego budynku mieszkalnego jednorodzinnego, w którym zlokalizowano Rodzinny Dom Dziecka, uprzejmie informuję na podstawie wyjaśnień z dnia 7 sierpnia 2006 r. znak BB1g-022-11/06 Departamentu Regulacji Rynku Budowlanego i Procesu Inwestycyjnego Ministerstwa Budownictwa w rozpatrywanym zakresie, że ww. budynek należy kwalifikować jak budynek mieszkalny do kategorii zagrożenia ludzi ZL IV.
Informacja nr 15
W odpowiedzi na pismo w sprawie obowiązku „wyliczenia obciążenia ogniowego w pomieszczeniu zbiornika paliwa dla agregatu prądotwórczego”, w projektowanym budynku biurowo-usługowym uprzejmie informuję, że w rozpatrywanym przypadku zastosowanie mają wymagania § 212 ust. 8 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r.
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.). Wspomniane na wstępie pomieszczenie przeznaczone na agregat prądotwórczy należy w opinii tutejszej Komendy traktować jako pomieszczenie techniczne powiązane funkcjonalnie z częścią budynku zaliczoną do kategorii zagrożenia ludzi ZL, co powoduje, że nie jest konieczne ustalenie jego klasy odporności pożarowej w zależności od występującej w tym po-mieszczeniu gęstości obciążenia ogniowego.
Przewidywane zabezpieczenia przeciwpożarowe rozpatrywanego pomieszczenia, w postaci:
– wydzielenia ścianami i stropami o klasie odporności ogniowej REI 120 (a przy tym konieczne zamknięcie drzwiami przeciwpożarowymi klasy odporności ogniowej EI 60 oraz zastosowanie przepustów instalacyjnych ognioodpornych klasy odporności ogniowej EI 120), wynikające prawdopodobnie z wydzielenia tego pomieszczenia jako odrębnej strefy pożarowej w budynku klasy „C” lub „B” odporności pożarowej,
– ochrony stałym urządzeniem gaśniczym,
– zastosowania dwupłaszczowych, stalowych, monitorowanych zbiorników, w których przechowywany będzie olej napędowy o temperaturze zapłonu powyżej 55°C,
w dostatecznym stopniu zapewniają warunki bezpieczeństwa pożarowego.
Informacja nr 16
W odpowiedzi na pismo w sprawie wyjaśnień do stosowania wymagań § 241 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) w odniesieniu do podnośników dla niepełnosprawnych uprzejmie informujemy, że każdorazowo projektowane zastosowanie rozpatrywanych podnośników powinno być konsultowane z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych uzgadniającym projekt budowlany, gdyż istnieje wiele możliwych wariantów zarówno miejsca, jak i sposobu zainstalowania tego urządzenia. Jednocześnie informujemy, że w naszej ocenie, w przypadku projektowania zainstalowania ww. pod-nośnika można posiłkować się ogólną zasadą wynikającą z ustaleń § 246 ust. 1 i § 249 ust. 2 ww. rozporządzenia MI z 12 kwietnia 2002 r., że w obrębie jednej strefy pożarowej dopuszcza się dodatkowe pionowe drogi komunikacji ogólnej niespełniające wymagań w zakresie wydzielenia ich ścianami, stropami i drzwiami o określonej klasie odporności ogniowej, łączące poszczególne kondygnacje w tej strefie pożarowej. Jednak w takiej sytuacji należy przeanalizować projektowane rozwiązanie pod kątem możliwości swobodnego rozprzestrzeniania się dymu w pionie pomiędzy kondygnacjami, co może doprowadzić do sytuacji zadymienia w krótkim czasie dróg ewakuacyjnych na wszystkich kondygnacjach, które dany podnośnik łączy, a w konsekwencji także klatek schodowych wydzielonych pożarowo, przy konieczności jednoczesnej ewakuacji z tych kondygnacji. Należy temu przeciwdziałać, np. przez zapewnienie możliwości usuwania dymu także z przestrzeni tego urządzenia.
Jednocześnie zwraca się uwagę, że nie należy stosować pojęcia „pomieszczenia stanowiące drogę ewakuacyjną”, gdyż zgodnie z PN-ISO 6707-1:2008 Budynku i budowle. Terminologia. Część 1: Terminy ogólne (pkt 4.13) „pomieszczenie” jest definiowane jako zamknięta przestrzeń w obrębie kondygnacji inna niż przestrzeń ruchu, a „przestrzeń ruchu” (pkt 4.4.1) to przestrzeń służąca do przemieszczania się ludzi, trans-portu towarów i ruchu pojazdów. Z przestrzenią ruchu związana jest definicja „korytarza” (pkt 4.4.3), który stanowi wąską, zamkniętą przestrzeń ruchu, która umożliwia dojście do pomieszczeń lub innych przestrzeni. W rozumieniu powyższych definicji sformułowane są wymagania rozdziału 4 „Drogi ewakuacyjne” rozporządzenia MI z 12 kwietnia 2002 r. (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.), które określają dopuszczalne długości „przejścia ewakuacyjnego” (§ 237) w pomieszczeniu oraz dopuszczalne długości „dojścia ewakuacyjnego” (§ 256), tj. długość drogi ewakuacyjnej (w tym korytarza).
Informacja nr 17
Odpowiadając na pismo w sprawie „relacji pomiędzy zapisami art. 4 ust. 2a i 2b ustawy o ochronie przeciwpożarowej a zapisami art. 2091 Kodeksu Pracy”, wyjaśniam co następuje.
Przepis art. 2091 ustawy 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.) stanowi o obowiązku wyznaczenia pracowników do wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników, podczas gdy przepisy art. 4 ust. 2a i 2b ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 178, poz. 1380, z późn. zm.) odnoszą się do kwalifikacji osób wykonujących czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej, polegające na zapobieganiu powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru.
Wyjaśniam ponadto, że w stosunku do osób (pracowników) nie zatrudnionych w jednostkach ochrony przeciwpożarowej1, wykonujących inne niż wskazane w cytowanym powyżej art. 4 ust. 2a i 2b czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej, polegające na przykład na zwalczaniu pożarów, nie stawia się szczególnych wymagań kwalifikacyjnych i za wystarczającą uznaje się wiedzę oraz doświadczenie zdobyte na szkoleniach (np. z zakresu BHP w przypadku pracowników), kursach itd., obejmujących omawianą problematykę, oczywiście pod warunkiem potwierdzenia skuteczności tych szkoleń i kursów w trakcie prowadzonych przez Państwową Straż Pożarną czynności kontrolno-rozpoznawczych.
Jednocześnie nadmieniam, iż:
– odpowiedzialność za ochronę przeciwpożarową w budynku spoczywa na jego właścicielu lub innym podmiocie władającym budynkiem lub jego częścią, stosowanie do posiadanego przez ten podmiot zakresu władania,
– czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej polegające na zapobieganiu powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, wykonywane w obszarze wynikającym z art. 4 ust. 1 cytowanej powyżej ustawy o ochronie przeciwpożarowej, do których należy m. in. zapoznanie pracowników z przepisami przeciwpożarowymi, opracowywanie instrukcji bezpieczeństwa pożarowego, itd., mogą być wykonywane wyłącz-nie przez osoby posiadające co najmniej kwalifikacje, o których mowa w art. 4 ust. 2b tej ustawy.
1Wymagania kwalifikacyjne dla osób zatrudnionych w jednostkach ochrony przeciwpożarowej są szczegółowo określone w aktach prawnych, m. in. rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 25 października 2005 r. w sprawie wymagań kwalifikacyjnych oraz szkoleń dla strażaków jednostek ochrony przeciwpożarowej i osób wykonujących czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 215, poz. 1823).
Informacja nr 18
W odpowiedzi na pismo w sprawie stanowiska do przepisu § 240 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) informuję, że wymagania ww. przepisu, określające, że drzwi rozsuwane stosowane na drogach ewakuacyjnych, w tym także stanowiące wyjście ewakuacyjne z budynku, powinny mieć zapewnioną możliwość samoczynnego ich rozsunięcia i pozostania w pozycji otwartej w wyniku zasygnalizowania pożaru przez system wykrywania dymu chroniący strefę pożarową, do ewakuacji z której te drzwi są przeznaczone, a także w przypadku awarii drzwi – samoczynne rozsunięcie drzwi i pozostanie w pozycji otwartej w razie pożaru, mogą być spełnione wyłącznie poprzez powiązanie funkcjonalne wspomnianych drzwi z instalacją sygnalizacji pożarowej, zapewniającą ochronę pełną strefy pożarowej, z której prowadzi wyjście przez te drzwi. W przypadku, gdy budynek stanowi jedną strefę pożarową, instalacja sygnalizacji pożarowej powinna obejmować pełną ochroną cały budynek. Stosowanie rozwiązań powodujących rozsunięcie drzwi w razie pożaru, w przypadku pojawienia się czynnika uruchamiającego sygnalizację pożarową tylko w sąsiedztwie tych drzwi, bądź w innej ograniczonej przestrzeni, ze względu na bezpieczeństwo osób przebywających w innych częściach budynku, jest niedopuszczalne. W przypadku braku możliwości spełnienia warunku samoczynnego rozsunięcia drzwi na drodze ewakuacyjnej w razie pożaru, m.in. w małych obiektach handlowych, ze względu na brak występowania w tych obiektach systemu wykrywania dymu, powinno być zapewnione inne wyjście, odpowiadające wymaganiom § 240 ust. 1 lub ust. 2 ww. rozporządzenia Ministra Infrastruktury.
Ponadto, informuję, iż przytoczony w przepisie § 240 ust. 4 pkt 2 ww. rozporządzenia Ministra Infrastruktury system wykrywania dymu należy rozumieć w kontekście definicji urządzeń przeciwpożarowych służących do wykrywania pożaru zawartej w § 2 ust 1 pkt 7 rozporządzenia MSWiA z dnia 21.04.2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. Nr 80, poz. 563). Należy przy tym zaznaczyć, że w sytuacji, gdy przedmiotowy system wykrywania dymu został zastosowany w budynku ze względu na wymagania § 240 ust. 4 pkt 2 ww. rozporządzenia MI z 12.04.2002 r., natomiast nie ma obowiązku wyposażenia tego budynku w system sygnalizacji pożarowej zgodnie z § 24 rozporządzenia MSWiA z dnia 21.04.2006 r., wymaganie § 27 ww. rozporządzenia nie ma zastosowania.
Informacja nr 19
W odpowiedzi na pismo w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Nr 124, poz. 1030), uprzejmie informuję, co następuje.
1. Lokalizacja hydrantów zapewniających możliwość intensywnego czerpania wody do celów przeciwpożarowych z sieci wodociągowych powinna być ustalana na etapie sporządzania projektów studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Ustalenia w tym zakresie są wiążące dla projektantów i wykonawców tych sieci, realizowanych w oparciu o projekty budowlane uzgadniane m.in. w za-kresie ochrony przeciwpożarowej przez rzeczoznawców do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.
2. Obowiązek utrzymania w odpowiednim stanie technicznym hydrantów zapewniających możliwość intensywnego czerpania wody do celów przeciwpożarowych, w tym odpowiednich parametrów ciśnienia i wydajności, powinien wynikać z regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków uchwalanego przez radę gminy zgodnie z przepisami art. 19 ust.1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz.U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 z późn. zm.). Zgodnie z ustaleniami art. 19 ust. 2 pkt 9 ustawy przedmiotowy regulamin, określający prawa i obowiązki przedsiębiorstwa wodociągowo – kanalizacyjnego, powinien zawierać m.in. warunki dostarczania wody na cele przeciwpożarowe.
3. Mając na uwadze ustalenia art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) wskazujące, że jednym z zadań własnych gminy w ramach zaspokojenia zbiorowych po-trzeb wspólnoty, są sprawy ochrony przeciwpożarowej, za wykonanie stanowiska czerpania wody przy hydrantach zapewniających możliwość intensywnego czerpania wody do celów przeciwpożarowych oraz odpowiednie ich oznakowanie i utrzymanie, w naszej ocenie odpowiadają władze gminy, analogicznie jak np. za utrzymanie zbiorników przeciwpożarowych na terenie jednostek osadniczych.
Informacja nr 20
W odpowiedzi na pismo w sprawie wyjaśnienia przepisów dotyczących zaopatrzenia w wodę instalacji tryskaczowej oraz sposobu wydzielenia pomieszczenia centrali dźwiękowego systemu ostrzegawczego informuję co następuje.
Wymagania dla pompowni przeciwpożarowych zostały w 2009 roku znowelizowane i przeniesione do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Nr 124, poz. 1030), przy czym zgodnie z definicją pompowni przeciwpożarowej zamieszczoną w § 2 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciw-pożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563) dotyczą one pompowni zasilających w wodę instalację lub sieć wodociągową przeciwpożarową, tzn. hydranty wewnętrzne lub zewnętrzne. Wymagania dla pompowni urządzeń tryskaczowych określone zostały w normach bądź wytycznych projektowania i instalowania tych urządzeń.
Pomieszczenie przeznaczone na lokalizację centrali sygnalizacji pożarowej, w tym również mikrofonu służącego rozgłaszaniu alarmu przez dźwiękowy system ostrzegawczy, powinno zapewniać warunki, o których mowa w specyfikacji technicznej PKN-CEN/TS 54-14 Systemy sygnalizacji pożarowej. Część 14: Wytyczne planowania, projektowania, instalowania, odbioru, eksploatacji i konserwacji. Wspomniana specyfikacja nie nakłada obowiązku wydzielenia pożarowego przedmiotowego pomieszczenia, jednakże, biorąc pod uwagę wymagania w zakresie wytrzymałości na działanie ognia, które stawia się komponentom systemu, zaleca się aby przedmiotowe pomieszczenie było wydzielone pożarowo.
Informacja nr 21
W odpowiedzi na pisma dotyczące wymaganych dokumentów dla urządzeń przeciwpożarowych stosowanych na terenie Rzeczypospolitej Polski, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.
Z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej zagadnienia wprowadzania do obrotu i stosowania wyrobów budowlanych, w tym niektórych instalacji i urządzeń przeciwpożarowych, regulują przepisy ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881). Ustawa ta wdraża na obszar Polski postanowienia dyrektywy 89/106/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. w sprawie zbliżenia ustaw i aktów wykonawczych Państw Członkowskich dotyczących wyrobów budowlanych. Zgodnie z decyzją Komisji z dnia 24 czerwca 1996 r. w sprawie procedury zaświadczania zgodności wyrobów budowlanych na podstawie art. 20 ust. 2 dyrektywy Rady 89/106/EWG w zakresie stałych systemów przeciwpożarowych, dotyczy to m.in. takich wyrobów, jak:
– zestawy systemów wykrywania pożaru i alarmu pożarowego i ich części składowych,
– samodzielne czujniki dymowe/alarmowe,
– zestawy systemów tłumienia/gaszenia ognia i ich części składowych,
– zestawy systemów zabezpieczających przez wybuchem i ich części składowych,
– zestawy instalacji systemów opanowania dymu i ognia i ich części składowych.
Urządzenia te, jako wyroby budowlane, są objęte uregulowaniami ww. dyrektywy, w związku z czym odpowiednie procedury dotyczące ich wprowadzania do obrotu i stosowania obowiązują także w Polsce. Oznacza to, że od dnia wejścia w życie postanowień ww. ustawy o wyrobach budowlanych, wprowadzane do obrotu mogą być jedynie te z ww. wyrobów, które zostały:
– oznakowane CE, co oznacza, że dokonano oceny ich zgodności z normą zharmonizowaną albo europejską aprobatą techniczną bądź krajową specyfikacją techniczną państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, uznaną przez Komisję Europejską za zgodną z wymaganiami pod-stawowymi (system europejski legalizacji wyrobów budowlanych), albo
– oznakowane znakiem budowlanym (system krajowy).
Ponadto należy zwrócić uwagę, że dla wielu instalacji i urządzeń wykorzystywanych w ochronie przeciwpożarowej obowiązuje też spełnienie wymagań zasadniczych wynikających z innych dyrektyw nowego podejścia, wdrożonych do stosowania na obszarze Polski przepisami wydanymi na podstawie delegacji zawartej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. 2004 r. Nr 204 poz. 2087 z późn. zm.). Jako przykłady można wskazać wymagania odnoszące się do:
– wyposażenia elektrycznego przewidzianego do stosowania w niektórych granicach napięcia,
– kompatybilności elektromagnetycznej,
– urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem,
– prostych zbiorników ciśnieniowych,
– urządzeń ciśnieniowych,
– przewoźnych urządzeń ciśnieniowych,
– maszyn,
– przyrządów pomiarowych.
Niezależnie od powyższych zasad, w związku z wejściem w życie z dniem 23.08.2007 r. rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie wykazu wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, a także zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do użytkowania (Dz. U. Nr 143 poz. 1002), które to rozporządzenie jest przepisem wykonawczym do ustawy z dnia 24.08.1991 r. o ochronie przeciwpożarowej. (Dz.U. Nr 147, poz.1229 z późn. zm.), w odniesieniu do niektórych wyrobów budowlanych służących bezpieczeństwu pożarowemu budynków, objętych przepisami ustawy z dnia 16.04.2004 r. o wyrobach budowlanych, zgodnie z art. 7 ustawy o ochronie przeciwpożarowej wymagane jest dodatkowo posiadanie dla nich dopuszczenia do użytkowania, wydanego w formie świadectwa dopuszczenia. Dotyczy to tych wyrobów budowlanych stosowanych na obszarze Polski, które mogą być wykorzystywane w obiektach budowlanych do alarmowania jednostek ochrony przeciwpożarowej o pożarze lub innym zagrożeniu oraz do prowadzenia działań ratowniczych. Wyroby te wymienione są w załączniku 1 do rozporządzenia i obejmują m.in. urządzenia do uruchamiania urządzeń przeciwpożarowych wykorzystywanych przez jednostki ochrony przeciwpożarowej, w tym elektromechaniczne urządzenia stosowane w systemach wentylacji pożarowej (siłowniki liniowe i obrotowe), elementy systemów alarmowania i powiadamiania (centrale sygnalizacji pożarowej, panele obsługi dla straży pożarnej nie wchodzące w skład centrali, urządzenia zdalnej sygnalizacji i obsługi nie wchodzące w skład centrali, urządzenia transmisji alarmów pożarowych, ręczne ostrzegacze pożarowe), elementy systemów ostrzegania i ewakuacji (centrale dźwiękowych systemów ostrzegawczych, konsole z mikrofonem dla straży pożarnej nie wchodzące w skład centrali, głośniki do dźwiękowych systemów ostrzegawczych, moduły kontroli linii nie wchodzące w skład centrali, sygnalizatory akustyczne, sygnalizatory optyczne, centrale kontroli dostępu, interfejsy przejścia kontrolowanego), a także inne urządzenia (centrale sterujące urządzeniami oddymiającymi i innymi przeciwpożarowymi, zasilacze urządzeń przeciwpożarowych, ręczne przyciski stosowane w systemach oddymiania).
Podstawę do wprowadzenia sytemu dopuszczania wyrobów do ochrony przeciwpożarowej daje art. 36 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, który mówi, że swobodny przepływ towarów może być ograniczony między innymi ze względów bezpieczeństwa, ochronę życia i zdrowia, a także w oparciu o prawo obowiązujące w państwach unijnych, które dopuszcza ze względu na szczególny charakter ochrony przeciw-pożarowej stawianie dodatkowych wymagań krajowych, oprócz tych, które wynikają z dyrektyw nowego podejścia, w tym również dyrektywy 89/106/EWG dotyczącej wyrobów budowlanych. Prawo do określania wymagań szczególnych w zakresie wyrobów wykorzystywanych w ochronie przeciwpożarowej stosowane jest powszechnie w krajach europejskich. Wynika to przede wszystkim z uwarunkowań technicznych (kompatybilność urządzeń), a także z warunków klimatycznych. Istotnym powodem wprowadzania szczególnych wymagań techniczno-użytkowych jest też różna tradycja i taktyka działań ratowniczo-gaśniczych stosowana w poszczególnych krajach członkowskich Unii Europejskiej. Systemy dopuszczania wyrobów do ochrony przeciwpożarowej na podstawie szczególnych wymagań krajowych stosowane są między innymi przez Niemcy, Francję i Wielką Brytanię. Zawarty w rozporządzeniu system dopuszczania wyrobów w oparciu o polskie normy oraz wymagania techniczno-użytkowe zapewnia wysoką skuteczność działań ratowniczo-gaśniczych, a tym samym ochronę zdrowia i życia ofiarom pożarów, klęsk żywiołowych i innych miejscowych zagrożeń. Stosowanie do celów ochrony przeciwpożarowej wyrobów spełniających powyższe wymagania zapewnia również skuteczną ochronę mienia i środowiska. Bardzo ważne jest stosowanie przez jednostki ochrony przeciwpożarowej wyposażenia o odpowiednich parametrach technicznych ze względu na zapewnienie bezpieczeństwa ratowanym i ratownikom podczas prowadzenia akcji ratowniczo-gaśniczych, a także na możliwość współdziałania poszczególnych urządzeń.
Informacja nr 22
W odpowiedzi na pismo dotyczące wyjaśnień do przepisów rozporządzenia MSWiA z dn. 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Nr 124, poz. 1030), uprzejmie informuję, co następuje.
1. Przepisy Rozdziału 4 ww. rozporządzenia MSWiA, dotyczące wymagań przeciwpożarowych dla sieci wodociągowych, dotyczą wszystkich sieci branych pod uwagę jako źródło zaopatrzenia w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru, niezależnie od podmiotu, który administruje danym odcinkiem sieci. Sieci nie spełniające tych wymagań nie mogą być traktowane, jako źródło wody do celów przeciwpożarowych chyba, że uzyskano na to akceptację w trybie określonym w § 8 tego rozporządzenia, tj, na czas określony, jako zastępcze źródło wody do celów przeciwpożarowych (§ 8 ust. 1), bądź w ramach rozwiązań zamiennych (§ 8 ust. 3).
2. W sytuacji, gdy do ochrony obiektów wymagane jest zapewnienie wody w ilości przekraczającej 20 dm3/s i miałaby ona być czerpana z hydrantów na sieci wodociągowej na terenie zakładu, wówczas zgodnie z ustaleniami § 9 ust. 3 ww. rozporządzenia MSWiA sieć taka powinna być wykonana jako obwodowa. Źródłem zasilania w wodę dla takiej sieci może być wodociąg komunalny, bądź własna pompownia przeciwpożarowa, zapewniające uzyskanie odpowiednich parametrów ciśnienia i wydajności. Zgodnie z ustaleniami § 9 ust. 5 tego rozporządzenia, w przypadku gdy łączna wymagana ilość wody przekracza 30 dm3/s, sieć taka powinna być zasilana w dwóch punktach znajdujących się w możliwie największej odległości od siebie (nie mniejszej jednak niż ¼ obwodu sieci), przy czym może to być zasilanie z jednego źródła.
3. W przypadku wykonywania sieci wodociągowej służącej celom przeciwpożarowych z materiałów innych niż stalowe, średnice wewnętrzne zastosowanych przewodów, zgodnie z ustaleniami § 9 ust. 8 ww. rozporządzenia MSWiA, nie powinny być mniejsze niż dla odpowiednich rur stalowych, wskazane w § 9 ust. 7. Należy przy tym mieć ma uwadze, że podstawową przesłanką przy doborze średnic przewodów wodociągowych, jest zapewnienie odpowiedniego ciśnienia i wydajności dla hydrantów instalowanych na tej sieci. Jeśli spełnienie powyższych parametrów jest możliwe przy przyjęciu innych średnic przewodów, niż wskazywane w tym rozporządzeniu, w mojej ocenie można to formalnie zaakceptować w trybie przewidzianym dla rozwiązań zamiennych, bez wprowadzania dodatkowych elementów zabezpieczeń.
Informacja nr 23
W odpowiedzi na pismo w sprawie wyjaśnień do stosowania wymagań § 216 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75 poz. 690 z późn. zm.), w związku z wymaganiami § 219 ust. 1 tego rozporządzenia, w zakresie wymagań bezpieczeństwa pożarowego dla świetlików dachowych w przypadku stosowania ich w dachach o powierzchni powyżej 1 000 m2 informuję, co następuje.
W opinii tutejszego Biura § 216 ust.1 określa wymagane klasy odporności ogniowej dla przekryć dachowych w zależności od klasy odporności pożarowej budynku, dopuszczając do zwolnienia z tych wymagań m.in. świetliki dachowe, jeśli ich otwory w połaci dachowej nie zajmują więcej niż 20% jej powierzchni. Jednocześnie z kontekstu rozpatrywanego przepisu wynika, że elementy objęte przedmiotowym zwolnieniem są traktowane jako część przekrycia dachowego. Z kolei, zgodnie z wymaganiami § 216 ust. 2 przekrycia dachowe powinny być nierozprzestrzeniające ognia, dopuszcza się słabo rozprzestrzeniające ogień w budynkach PM o jednej kondygnacji nadziemnej o maksymalnej gęstości obciążenia ogniowego strefy pożarowej do 500MJ/m2 (§ 216 ust. 2 pkt 1), natomiast z materiałów łatwo zapalnych (silne rozprzestrzenianie ognia) do-puszcza się jedynie stosowanie klap dymowych w dachach
i stropodachach (§ 216 ust.6).
Z powyższego jednoznacznie wynika, że świetliki zastosowane w dachu powinny charakteryzować się określonymi właściwościami pod względem rozprzestrzeniania ognia. Jeśli nie są one jednocześnie klapami dymowymi lub nie zachodzą warunki określone w § 216 ust. 2 pkt 1 powinny być nierozprzestrzeniające ognia. Ponadto takie wymaganie nakłada także § 219 ust. 1 dla dachów o powierzchni większej niż 1 000 m2. Tak więc z wymagań przepisów techniczno-budowlanych jednoznacznie wynika, iż nie można stosować świetlików dachowych o nieokreślonym stopniu rozprzestrzeniania ognia. Zatem, stosowane przez firmę Ruukki świetliki dachowe, jeżeli nadają się do stosowania przy wykonywaniu robót budowlanych, powinny posiadać ocenę właściwości pożarowych pod względem rozprzestrzeniania ognia.
Jak wynika z informacji Instytutu Techniki Budowlanej tylko niektóre płyty poliwęglanowe komorowe o grubości większej niż 25 mm spełniają wymagania klasy BROOF(t1), tj. czyli są sklasyfikowane jako nierozprzestrzeniające ognia.
Informacja nr 24
W odpowiedzi na pismo w sprawie minimalnych odległości od lasu dla lokalizacji składowiska słomy przeznaczonej do produkcji peletów słomianych (paliwo ekologiczne) uprzejmie informuję, że w naszej opinii, rozpatrywane składowiska, z racji składowania surowca do produkcji paliwa, w odróżnieniu od stert słomy w rozumieniu składowania palnych płodów rolnych, powinny być traktowane jako część magazynowa obiektu produkcyjnego (PM), dla której z punktu wymagań ochrony przeciwpożarowej konieczne jest zapewnienie m.in. przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę, dróg pożarowych, wyposażenia w gaśnice zgodnie z wymaganiami przepisów techniczno-budowlanych i przeciwpożarowych.
Powyższe dotyczy także usytuowania tych obiektów z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe oraz podziału na strefy pożarowe. Analizując w tym zakresie wymagania § 271, w szczególności ustępów 1, 2, 5, 8 i 13, § 226 ust. 1 oraz § 228 ust. 1 można określić, iż:
– dopuszczalna powierzchnia sfery pożarowej omawianego składowiska wynosi 2000 m2 („budynek” jednokondygnacyjny PM o gęstości obciążenia ogniowego Q> 4000 MJ/m2),
– minimalna wymagana odległość od granicy lasu wynosi 80 m („budynek” PM, Q> 4000 MJ/m2, wymagane zachowanie odległości tego „budynku” od lasu jak od budynku ZL z dachem rozprzestrzeniającym ogień, „ściana zewnętrzna” rozprzestrzeniająca ogień, brak klasy odporności ogniowej E „ściany zewnętrznej”),
– możliwe jest zastosowanie oddzieleń przeciwpożarowych (należy przy tym zwracać uwagę, aby stosowane oddzielenia przeciwpożarowe zapewniały ochronę przed ogniami lotnymi).
Niezależnie od powyższego, mając na względzie właściwości palne słomy, zasadne jest, tam gdzie to możliwe, stosowanie niektórych (tych bardziej rygorystycznych) wymagań określonych w § 38 rozporządzenia MSWiA z dnia 21.04.2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (DZ. U. Nr 80, poz. 563). Dotyczy to m.in. dopuszczalnych parametrów strefy pożarowej sterty – powierzchnia do 1000 m2 lub kubatura do 5000 m3 oraz odległości od granicy lasu – 100 m.
Konieczne jest również zapewnienie ochrony przed przemieszczaniem się składowanej słomy poza wyznaczony obszar składowiska, w szczególności w wyniku działania wiatru lub tym podobnych czynników.
Informacja nr 25
W odpowiedzi na pismo w sprawie wyjaśnień do stosowania wymagań § 239 ust.4 roporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) w odniesieniu do szerokości drzwi ewakuacyjnych w pawilonie stacji paliw zlokalizowanych na zapleczu budynku jednokondygnacyjnego, w którym główne wejście (dla klientów) zamykane jest drzwiami przesuwnymi, przy czym ewakuację nie więcej niż maksymalnie 20 osób mogących przebywać w budynku przewiduje się korytarzem o szerokości 1,2 m, prowadzącym przez zaplecze do drzwi ewakuacyjnych wychodzących na przestrzeń otwartą, informuję, że przywołany na wstępie § 239 ust. 4 z formalnego punktu widzenia ma zastosowanie do każdych drzwi stanowiących wyjście z budynku, z wyjątkiem przypadków wymienionych w § 239 ust 1, tj. dróg stanowiących wyjścia ewakuacyjne na zewnątrz prowadzące bezpośrednio z pomieszczeń. Wobec tego obowiązuje on także w odniesieniu do obiektów opisanych w Państwa piśmie. Jednakże, w naszej ocenie, w sytuacji niewielkiego, jednokondygnacyjnego obiektu pawilonu stacji paliw, przeznaczonego dla nie więcej niż 20 osób, do ewakuacji których dopuszcza się szerokość korytarza będącego poziomą drogą ewakuacyjną o szerokości do 1,2 m (§ 242 ust. 12), warunki bezpiecznej ewakuacji będą zachowane także przy zastosowaniu rozwiązań spełniających wymagania § 239 ust. 5. W związku z powyższym w analizowanej sytuacji, bez uszczerbku dla bezpieczeństwa osób przebywających w obiekcie, możliwe jest zastosowanie rozpatrywanych drzwi wyjściowych/ewakuacyjnych o szerokości 0,9 m, pod warunkiem oznakowania znakami bezpieczeństwa zgodnie z PN-92/N-01256/02 Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja, wskazującym i kierunek ewakuacji oraz drzwi stanowiące wyjście ewakuacyjne (drzwi na korytarz zaplecza oraz drzwi prowadzące na przestrzeń otwartą). Konieczne jest także zapewnienie kierunku otwierania się wszystkich drzwi wychodzących na wspomniany korytarz do wnętrza pomieszczeń przy nim zlokalizowanych.
Oczywiście należy pamiętać, że ze względu na omówione wcześniej wymagania formalne legalizacja powyższego dopuszczenia wymaga przeprowadzenia procedury odstępstwa od przepisów, w trybie przewidzianym w ust. 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.).
Informacja nr 26
W odpowiedzi na pismo w sprawie warunków lokalizacji dla budowy lub rozbudowy budynku w sąsiedztwie istniejącej stacji paliw płynnych ze stanowiskiem tankowania samochodów gazem płynnym lub istniejącej stacji gazu płynnego, uprzejmie informuję, że w naszej ocenie, rozstrzygając przedmiotową kwestię, biorąc pod uwagę ustalenia art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane dotyczące stosowania zasad wiedzy technicznej oraz zasady logiki, koniecznym jest przyjmowanie toku rozumowania pro-wadzącego do stwierdzenia, iż wymagana odległość minimalna w relacji: obiekty rozpatrywanych stacji – budynek powinna być tożsama z wymaganą odległością minimalną w relacji odwrotnej, tj. budynek – obiekty stacji. Zatem kwestię lokalizacji budynku w stosunku do zbiorników z gazem płynnym na stacji tankowania pojazdów powinno się rozstrzygać przy zachowaniu odległości minimalnych określonych w §124 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 243, poz. 2063, z późn. zm.). Stosowanie innego podejścia prowadziłoby do powstawania sytuacji absurdalnych, pozwalających na nadmierne przybliżanie budynków i innych obiektów budowlanych do istniejących, nie tylko stacji, ale i baz paliw płynnych i gazu płynnego. W związku z powyższym pismem z dnia 18.06.2010 r. znak BZ-III-0262/75-2/10 Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej wystąpił do Departamentu Rynku Budowlanego i Techniki Ministerstwa Infrastruktury o możliwie jak najszybsze, jednoznaczne doprecyzowanie tej kwestii w obowiązujących aktach praw-nych, w szczególności dotyczących warunków techniczno-budowlanych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, tak aby nie rodziła ona dalszych wątpliwości.
Ponadto, mając na względzie doświadczenia wynikające z funkcjonowania stacji paliw i gazu płynnego, w tym statystyki pożarowe, Komendant Główny PSP wskazał na zasadność powrotu, w zakresie wymagań lokalizacyjnych, do uregulowań, które były określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, ruro-ciągi dalekosiężne do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 98, poz. 1067 oraz z 2003 r. Nr 1, poz. 8). Realizacja powyższego postulatu wymagałaby równoczesnej nowelizacji, zarówno wspomnianego już wcześniej rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 243, poz. 2063, z późn. zm.), jak i rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DZ. U. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.).
W odpowiedzi (pismo z dnia 25.06.2010 r. znak BR 1g-024-29/10 5016) Ministerstwo Infrastruktury wskazało jedynie, iż w rozpatrywanym przypadku zastosowanie może mieć § 11 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DZ. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) wskazujący, że budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi powinien być wznoszony poza zasięgiem zagrożeń, przy czym dopuszcza się wznoszenie budynków w tym zasięgu pod warunkiem zastosowania środków technicznych zwiększających odporność budynku na te zagrożenia, jeżeli nie jest to sprzeczne z warunkami ustalonymi dla obszarów ograniczonego użytkowania określonych w przepisach odrębnych.
Nawiązując więc do przedstawionego na wstępie stanowiska tutejszej Komendy, jeżeli nie jest możliwe spełnienie wymagań zawartych w § 124 wspomnianego rozporządzenia Ministra Gospodarki, to w powołaniu się na przedmiotowe stanowisko Ministerstwa Infrastruktury możliwe jest określenie bezpiecznych odległości na podstawie obliczeń inżynierskich, które wykażą, że przyjęta odległość budowanego, rozbudowywanego, nadbudowywanego, odbudowywanego lub zmieniającego sposób użytkowania budynku, spowoduje, że będzie on poza zasięgiem zagrożeń wynikających z oddziaływania promieniowania cieplnego lub fali nadciśnienia spowodowanych pożarem lub wybuchem zbiornika z gazem płynnym.